гавары́ць
1. spréchen* vt, vi; réden vt, vi (з кім-н mit D; пра каго-н, пра што-н über A, von D);
гавары́ць па няме́цку Deutsch spréchen*;
гавары́ць намёкамі durch die Blúme spréchen*;
гавары́ць без намёкаў frei von der Léber weg spréchen*;
2. (сказаць) ságen vt;
гавары́ць пра́ўду die Wáhrheit ságen;
гаво́раць, што… разм man sagt, dass…;
3. (сведчыць аб чым-н, даказваць што-н) zéugen vi; beságen vt;
аб чым гаво́раць фа́кты? was beságen die Tátsachen?;
яго́ ўчы́нак гаво́рыць аб му́жнасці séine Tat zeugt von Mut;
◊ гавары́ць зага́дкамі in Rätseln spréchen*;
пра гэ́та гаво́раць усе́ das ist in áller Múnde;
гэ́та гаво́рыць само́ за сябе́ das spricht für sich (selbst);
мно́га [ма́ла] чаго́ гаво́раць es wird so mánches gerédet [geságt];
не гаво́рачы ні сло́ва óhne ein Wort (zu ságen) [zu verlíeren]
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ду́маць
1. dénken* vi, vt (пра каго-н, пра што-н an A); náchdenken* vi, überlégen vt, éinem Gedánken náchhängen* (раздумваць);
2. (меркаваць) gláuben vt, méinen vt;
як Вы ду́маеце? was méinen Sie?;
не ду́маю, каб… ich gláube nicht, dass…
3. (мець намер) beábsichtigen vt; wóllen vt; (ge)dénken* vi;
калі́ Вы ду́маеце пае́хаць у Ле́пель? wann wóllen Sie nach Lépel fáhren?;
мно́га пра сабе́ ду́маць sich (D) viel éinbilden; sehr von sich (D) éingenommen sein; éine hóhe Méinung von sich (D) háben;
нядо́ўга ду́маючы óhne sich lánge zu besínnen, óhne viel [lánge] zu überlégen; kurz entschlóssen;
я і не ду́маю! ich dénke gar nicht darán!, es fällt mir gar nicht ein!;
і ду́маць няма́ чаго́ kein Gedánke darán!, das kommt gar nicht in Fráge!;
я ду́маю! (безумоўна) das will ich méinen!
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
шлях м
1. Weg m -(e)s, -e; Bahn f -, -en; Route [´ru:tə] f -, -n;
шляхі́ зно́сін Verkéhrswege pl, Verkéhrsstraßen pl;
во́дны шлях Wásserweg m, Wásserstraße f -, -n;
е́хаць во́дным шляхам zu Wásser réisen, zur See [auf dem Séeweg] réisen (плысці па моры);
сухапу́тным шляхам auf dem Lándweg;
паве́траны шлях Lúftweg m; гл тс дарога;
2. (напрамак дзейнасці) Weg m -(e)s, -e;
пракла́сці шлях den Weg báhnen (каму-н, чаму-н für A);
пайсці́ но́вым шляхам néue Wége géhen*;
паве́сці па но́вым шляху́ in néue Báhnen lénken;
вако́льным шляхам auf Úmwegen;
шляхам перамо́ў auf dem Verhándlungsweg;
адзі́на магчы́мы шлях der éinzig gángbare Weg;
жыццёвы шлях Lébensweg m -(e)s, -e;
стая́ць на чыім-н шляху́ j-m im Wége sein;
право́дзіць каго-н у апо́шні шлях j-m das létzte Geléit gében*;
ісці́ сваі́м шляхам séine Bahn zíehen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Vórstellung
f -, -en
1) азнаямле́нне, прадстаўле́нне (каго-н.)
die ~ des Kandidáten — знаёмства з кандыда́там (перад выбарамі)
2) уяўле́нне (von D – аб чым-н.), разуме́нне (чаго-н.)
sich (D) éine ~ von etw. (D) máchen — атрыма́ць уяўле́нне аб чым-н.
j-m éine ~ von etw. (D) vermítteln — даць каму́-н. уяўле́нне аб чым-н.
3) тэатр. пака́з, спекта́кль, сеа́нс (кіно)
4) хада́йніцтва, зая́ва
5) пярэ́чанне; pl тс. вымо́ва, напамі́нак
~en erhében* — выстаўля́ць пярэ́чанні каму́-н.
j-m ~en máchen — рабі́ць вымо́ву [заўва́гу] каму́-н.
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
verlángen
1.
vt патрабава́ць (чаго-н.), прасі́ць, дамага́цца (чаго-н.), выкліка́ць (каго-н.)
Sie wérden am Telefón verlángt — Вас клі́чуць да тэлефо́на
díese Wáre wird viel verlángt — на гэ́ты тава́р ма́ецца вялі́кі по́пыт
2.
vi (nach D) імкну́цца (да чаго-н.), пра́гнуць (чаго-н.); прасі́ць (чаго-н.)
nach dem Arzt ~ — прасі́ць [клі́каць] урача́
nach etw. (D) heiß ~ — жада́ць [пра́гнуць] чаго́-н.; імкну́цца да чаго́-н.
3.
vimp
es verlángt mich, ihm ein Páar Wórte zu ságen — мне хо́чацца сказа́ць яму́ не́калькі слоў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
verságen
1.
vt
1) адмаўля́ць (у чым-н.)
j-m den Wunsch ~ — адмо́віцца вы́канаць чыё-н. жада́нне
2) пазбаўля́ць, не дава́ць (чаго-н.)
j-m die Gelégenheit ~ — пазба́віць каго́-н. магчы́масці
das bleibt ihm verságt — гэ́та яму́ не да́дзена
3) абяца́ць (танец, руку і г.д.)
ich bin für mórgen schon verságt — мяне́ на за́ўтра ўжо́ запрасі́лі
2.
vi
1) адмаўля́ць, адмаўля́цца служы́ць (пра сілы і г.д.)
der Mótor verságte — мато́р адказа́ў
2) быць няздо́льным, не спраўля́цца
vor der Áufgabe ~ — не спра́віцца з зада́чай
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
verséhen
*
1.
vt
1) (mit D) забяспе́чваць (чым-н.)
mit der Únterschrift ~ — падпіса́ць (дакумент)
2) выко́нваць, не́сці (абавязкі)
j-s Stélle [Amt] ~ — замяня́ць каго́-н. па слу́жбе, выко́нваць чые́-н. абавя́зкі
2.
(sich)
1.
(mit D) запаса́цца (прадуктамі, харчамі), забяспе́чваць сябе́ (чым-н.)
2) (bei D) памылі́цца, недаглядзе́ць, дапусці́ць памы́лку (з-за няўважлівасці)
3) (G) прадчува́ць, прадба́чыць (што-н.)
sich kéines Árg(e)s ~ — не падазрава́ць нічо́га благо́га; нічо́га не падазрава́ць
4)
éhe er sich's versáh… — не паспе́ў ён азірну́цца [апа́мятацца], як…
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
bei
prp (D)
1) у (каго-н.)
er wohnt ~ séinem Brúder — ён жыве́ ў свайго́ бра́та
2) (ка)ля́, по́бач, по́руч, пры (пра месца)
Pótsdam liegt ~ Berlín — Патсда́м знахо́дзіцца каля́ Берлі́на [пад Берлі́нам]
3) у, пры, у час (пра час)
~ Begínn — у пача́тку
~ Táge — удзе́нь, днём
4) пры (пра якую-н. магчымасць)
~ all(e)dém — пры ўсім тым
~ wéitem nicht — далёка не
5) каля́ (пра колькасць)
~ húndert Mann — каля́ ста чалаве́к
~ wéitem — зна́чна, шмат
6) за (што-н. узяць)
~ der Hand fássen — узя́ць за руку́
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
fólgen
vi (s)
1) (D) ісці́ (за кім-н.)
ein Lied fólgte dem ánderen — пе́сні спява́лі- ся адна́ за адно́й
2) (D) сачы́ць (за кім-н. вачыма)
3) (D) быць прадаўжа́льнікам (у чым-н.)
4) (auf A) ісці́ сле́дам (за чым-н.)
5) (aus D) выніка́ць (з чаго-н.)
6) (D) слу́хацца (каго-н.)
es folgt daráus, dass… — з гэ́тага выніка́е, што…
wie folgt — насту́пным чы́нам
7) спарт. (каманда)
es folgt..! — падрыхтавацца..! (выклік удзельнікаў спаборніцтваў у скачках, кіданні і г.д.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
láchen
vi (über A) смяя́цца (з каго-н., з чаго-н.); рагата́ць
aus vóllem Hálse ~ — смяя́цца на ўсё го́рла
über das gánze Gesícht ~ — ззяць, расплыва́цца ўсме́шкай
Tränen ~ — смяя́цца да слёз
sich krank [krumm, schief] ~ — паміра́ць са сме́ху, смяя́цца да ўпа́ду
sich (D) ins Fäustchen ~ — смяя́цца ў кула́к
der hat nicht zu ~ — яму́ не да сме́ху
du hast gut ~ — табе́ до́бра смяя́цца
sich (D) ein Loch in den Bauch ~ — разм. парва́ць жыво́т ад сме́ху
◊ wer zulétzt lacht, lacht am bésten — (до́бра) смяе́цца той, хто смяе́цца апо́шні
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)