Verbum

Schúlter

f -, -n плячо́

◊ etw. auf die léichte ~ néhmen* — легкава́жна ста́віцца да чаго́-н.

j-m die kálte ~ zéigen — адшы́ць каго́-н., ста́віцца хо́ладна да каго́-н.

auf béiden [zwei] ~n trágen* — двуру́шнічаць

mit den ~n zúcken — паціска́ць пляча́мі

~ an ~ — плячо́ ў плячо́

Áchsel

f -, -n плячо́

die ~ n [mit den ~ n] zúcken — паціска́ць пляча́мі

j-n über die ~ ánsehen* — глядзе́ць на кого́-н. звысо́ку

auf die léichte ~ néhmen* — не ста́віцца сур’ёзна

Gewéhr

n -(e)s, -e вінто́ўка, стрэ́льба

dóppelläufiges ~ — дубальто́ўка; дубальто́вае ружжо́

~ bei Fuß!, ~ ab! — да нагі́! (каманда)

~ über!, ~ auf! — на плячо́! (каманда)

an die ~e! — у ружжо́! (каманда)

das ~ ánlegen — узя́ць ружжо́ напагато́ў, прыцэ́ліцца

das ~ ábfeuern — вы́страліць з ружжа́ [вінто́ўкі]

das ~ präsentíeren — узя́ць на караву́л

übernehmen

I ǘbernehmen

* vt накі́нуць (паліто́)

das Gewéhr ~ — браць стрэ́льбу [вінто́ўку] на плячо́

II übernéhmen

*

1.

vt

1) атрыма́ць, прыня́ць (груз, заказ і г.д.)

2) браць на сябе́ (кіраўніцтва, адказнасць)

3) перайма́ць (манеры)

2.

(sich)

1.

(in D) не ве́даць ме́ры (у ядзе)

2) (bei D) надарва́цца (ад работы)

über

1.

prp

1) (А – на пытанне «куды?», D – на пытанне «дзе?») над, паве́рх, на

die Hände ~ dem Kopf zusámmenschlagen* — залама́ць ру́кі над галаво́й

éinen Hándschuh ~ die Hand zíehen* — нацягну́ць пальча́тку на руку́

2) (a) це́раз, праз, па

~ den Hof géhen* — ісці́ праз двор

~ den Kopf stréichen* — гла́дзіць па галаве́

~ Berlín nach Léipzig fáhren* — е́хаць це́раз Берлі́н у Ле́йпцыг

3) (a) праз (пэўны час)

héute ~ zwei Wóchen — ро́ўна праз два тды́ні

ein Buch ~ Sónntag lésen* — прачыта́ць кні́гу за нядзе́лю

~ kurz óder lang — ра́на ці по́зна

4) (a) больш, бо́лей як, звыш

er ist ~ zwánzig — яму́ больш як два́ццаць (гадо́ў)

das geht ~ séine Kräfte — гэ́та звыш яго́ сіл

5) (a) аб, аба, пра

~ éinen Vórfall erzählen — раска́зваць [апавяда́ць] пра здарэ́нне

6) (D) за, над

sie sitzt ~ den Büchern — яна́ сядзі́ць над кні́гамі

7) пераклад залежыць ад кіравання беларускага дзеяслова:

~ den Feind síegen — перамагчы́ во́рага

~ j-n hérfallen* — напа́сці на каго́-н.

2.

adv

1) на праця́гу

die Nacht ~ — на праця́гу усёй начы́

den Wínter ~ — усю́ зіму́

2)

das Gewéhr ~! — вайск. на плячо́! (каманда)

3)

das ist mir ~ — гэ́та мне надаку́чыла [абрды́ла]

j-m ~ sein — перасяга́ць, перавыша́ць (каго-н.)

er ist mir ~ — ён ве́дае больш за мяне́, ён мяне́ перасягну́ў [перагна́ў]