Verbum

Kranz

m -es, Kränze

1) вяно́к

éinen ~ erríngen* [gewínnen*, davóntragen*] — здабы́ць вяно́к перамо́жцы

éinen ~ aufs Grab [am Grábe] níederlegen — ускла́сці вяно́к на магі́лу

2) ко́ла, гурт (людзей)

3) тэх. фла́нец; во́бад, вяне́ц (кола)

durchsetzen

I dúrchsetzen

1.

vt ажыццяўля́ць, здзяйсня́ць, дамага́цца (чаго-н.)

séinen Wíllen ~ — дамага́цца свайго́

2.

(sich) перамагчы́, здабы́ць по́спех

sich gégen j-n ~ — узя́ць верх над кім-н.

II durchsétzen

vt прані́зваць, прамо́чваць (mit D – чым-н.)

Wúrzel

f -, -n

1) ко́рань

~ schlágen* — пуска́ць карэ́нні [карані́]

~ fássen — укарані́цца, прыві́цца

ein Übel an der ~ fássen [pácken] — вы́караніць зло

◊ éiner Sáche (D) an die ~n géhen* — глядзе́ць у ко́рань, шука́ць сапра́ўдную прычы́ну (чаго-н.)

2) матэм. ко́рань

die ~ aus éiner Zahl zíehen* — здабы́ць ко́рань з лі́ку

Pálme

f -, -n па́льма

die ~ (des Síeges, des Síegers) erríngen* [erhálten*] — здабы́ць [атрыма́ць] па́льму першынства́; перамагчы́, стаць перамо́жцам

die ~ des Síeges erstrében — аспрэ́чваць па́льму першынства́

◊ auf der ~ sítzen* — ≅ разм. не по́мніць сябе́ ад зло́сці

j-n auf die ~ bríngen* — раззлава́ць каго́-н., вы́весці каго́-н. з сябе́

sáuer

1.

a

1) кі́слы; хім. кісло́тны

sáure Gúrke — салёны aгуро́к

sáure Milch — кі́слае малако́

2) перан. ця́жкі, нялёгкі

etw. mit sáurer Mühe erwérben* — здабы́ць што-н. ця́жкай пра́цай

◊ j-m das Lében ~ máchen — атру́чваць каму́-н. жыццё [існава́нне]

in den sáuren Ápfel béißen* — скары́цца перад непры- е́мнай неабхо́днасцю

2.

adv

1) кі́сла

~ schmécken — мець кі́слы смак

2) ця́жка, нялёгка, неахво́тна

das kam ihm [ ihn] ~ an — гэ́та дало́ся яму́ нялёгка [ця́жка]

auf etw. (A) ~ reagíeren — рабі́ць кі́слы твар нако́нт чаго́-н.

háben

1.

vt

1) мець

ich hábe — у мяне́ ёсць

2) атрыма́ць, прыдба́ць, здабы́ць

da hast du ein Buch — вось табе́ кні́жка

was hast du? — што з табо́ю?

3) у спалучэнні з zu i Infinitiv мае значэнне павіннасці:

er hat noch étwas zu tun* — ён паві́нен [му́сіць] яшчэ́ сёе-то́е зрабі́ць

4) у спалучэнні з Infinitiv без zu:

du hast gut réden — табе́ до́бра каза́ць

2.

дапаможны дзеяслоў, асобным словам не перакладаецца:

wir ~ gelésen — мы чыта́лі

j-n zum bésten ~ — абдуры́ць каго́-н.

j-n her- úm ~ — разм. перакана́ць каго́-н.

wer will ~, der muss gráben* — ≅ хто працу́е, той і ма́е

scháffen

*

I

vt

1) твары́ць, ствара́ць

er ist zum Léhrer wie gescháffen — ён прыро́джаны наста́ўнік

2) ствара́ць, арганізо́ўваць

II

1.

vi рабі́ць, працава́ць

die Háusfrau scháffte den gánzen Таg — гаспады́ня ўвесь дзень была́ ў кло́паце

er hat viel zu ~ — у яго́ мно́га рабо́ты

j-m viel zu ~ máchen — рабі́ць [дастаўля́ць] каму́-н. мно́га кло́пату

sich (D) mit etw. (D) zu ~ máchen — важда́цца з чым-н.; заня́цца чым-н.

2.

vt

1) рабі́ць, спраўля́цца з чым-н.

wir ~ es — мы з гэ́тым спра́вімся

Hilfe ~ — дапамага́ць, ака́зваць дапамо́гу

2) дастаўля́ць (куды-н.)

etw. zur Stélle ~ — даста́віць што-н. на ме́сца

3) дастава́ць, здабыва́ць

etw. zu éssen ~ — здабы́ць што-н. з’е́сці

4) прыма́ць, прыбіра́ць; ліквідава́ць

j-n, [etw.] aus dem Wége ~ — прыбра́ць каго́-н., што-н. з даро́гі

etw. beiséite ~ — разм. прысво́іць сабе́ што-н. (несумленным шляхам)

sich (D) j-n vom Hálse ~ — адвяза́цца [адчапі́цца] ад каго́-н.

5) наво́дзіць, устанаўля́ць

Órdnung ~ — наве́сці пара́дак

Rúhe ~ — устанавіць цішынр