Verbum

fórtreißen

* vt

1) вырыва́ць, адбіра́ць

2) зрыва́ць, зно́сіць (цячэннем)

3) захо́пліваць

sich ~ lássen* — захапля́цца, даць захапі́ць сябе́ (чым-н.)

Initiatíve

[-və]

f -, -n ініцыяты́ва, пачына́нне

die ~ ergréifen* — браць на сябе́ ініцыяты́ву

aus éigener ~ — па ўла́снай ініцыяты́ве

die ~ an sich réißen* — захапі́ць ініцыяты́ву

ertáppen

vt (bei, auf D) злаві́ць, заспе́ць, захапі́ць (на чым-н.)

auf fríscher Tat ~ — злаві́ць на ме́сцы злачы́нства

sich ~ lássen* (bei D, auf D) — папа́сціся (у чым-н.)

Macht

f -, Mächte

1) сі́ла, магу́тнасць, моц; уплыў; ула́да

die ~ der Gewóhnheit — cíла звы́чкі

die ~ gewínnen* — набы́ць ула́ду

j-m séine ~ fühlen lássen* — даць каму́-н. адчу́ць сваю́ ўла́ду

séine gánze ~ áufbieten* — пусці́ць у ход усю́ сваю́ ўла́ду

die ~ an sich (A) réißen* — захапі́ць ула́ду

an die ~ gelángen [kómmen*] — прыйсці́ да ўла́ды

an die ~ bríngen* — прыве́сці да ўла́ды

2) дзяржа́ва

die verbündeten Mächte — саю́зныя дзяржа́вы

3) во́йска, во́йскі

die bewáffnete ~ — узбро́еныя сі́лы

◊ ~ geht vor Recht — ≅ пра́ва на баку́ мо́цнага [ду́жага]

Mésser

I

n -s, - нож; разе́ц, лязо́

ein schárfes [stúmpfes] ~ — во́стры [тупд] нож

◊ j-m das ~ an die Kéhle sétzen — прыпе́рці каго́-н. да сцяны́

die Sáche steht auf des ~s Schnéide — спра́ва ў крыты́чным ста́не [стано́вішчы]

Kampf [Krieg] bis aufs ~ — барацьба́ не на жыццё, а на смерць

ein ~ óhne (Heft und) Klínge — пусты́ гук, фі́кцыя, адна́ ба́чнасць

das ~ beim Heft háben — захапі́ць ула́ду ў свае́ ру́кі

mit dem gróßen ~ schnéiden*, das gróße [lánge] ~ führen — хлусі́ць, хвалі́цца

II

m -s, -

1) вымяра́льнік, вымяра́льная прыла́да; лічы́льнік

2) земляме́р, камо́рнік

réißen*

1. vt

1) рваць, адрыва́ць, зрыва́ць, вырыва́ць, разрыва́ць, раздзіра́ць;

in Fétzen ~ рваць на кава́лкі;

j-n ins Verdérben ~ загубі́ць каго́-н.

2) ту́заць, цягну́ць, то́ргаць, рваць;

éinen Zahn ~ вы́рваць зуб;

es reißt mich [mir] in állen Glíedern у мяне́ баля́ць усе́ ко́сці;

j-n hin und her ~ назаля́ць, дакуча́ць каму́-н., пастая́нна турбава́ць [ту́заць] каго́-н.

3): etw. an sich (A) ~ прысво́іць (сабе́) што-н.;

die Macht an sich ~ захапі́ць ула́ду

2. vi (an D) ту́заць (за што-н.)

2) рва́цца, разрыва́цца;

der Stoff reißt матэ́рыя рве́цца;

mir riss die Gedúld маё цярпе́нне ло́пнула

3. ~, sich

(um A) бі́цца, змага́цца;

sich um die Wáren ~ раскупля́ць тава́ры нарасхва́т

Spiel

n -(e)s, -e

1) гульня́

sein ~ mit j-m háben — здзе́кавацца з каго́-н, жартава́ць з каго́-н.

etw. wie im ~ lérnen — навучы́цца чаму́-н. гулцючы [лёгка]

2) карт. гульня́

wer hat das ~? — чыц гульня́?

ich hábe drei ~e gemácht — я вы́йграў тры па́ртыі

3) спарт. гульня́, па́ртыя

das ~ ánpfeifen* [ábpfeifen*] — даць сігна́л на пача́так [кане́ц] гульні́ (футбол)

das ~ der Scháchmeister éndete remis — [rə'mi:] па́ртыя ша́хматных майстро́ў зако́нчылася ўнічыр

das ~ in die Hand bekómmen* — захапі́ць ініцыяты́ву ў гульні́

das ~ léiten — судзі́ць гульнр

wie steht das ~? — які́ лік (гульні́)?

4) тэатр. дзе́янне

5)

ein ~ Kárten — кало́да карт

6) тэх. зазо́р, свабо́дны ход

7) хвост (фазана)

◊ ein gewágtes ~ spíelen — ве́сці небяспе́чную гульню́

álles áufs ~ sétzen — перан. усё паста́віць на ка́рту

◊ die Hand im ~ háben — быць ублы́таным у што-н., удзе́льнічаць у чым-н.

viel aus dem ~ háben — рызыкава́ць мно́гім

der Téufel ist mit ihm im ~ — яго́ чорт спакусі́ў [падбі́ў]

Éhrgeiz ist dabéi im ~ — тут закра́нута славалю́бства