Verbum

as

[æz; unstressed əz]

1.

conj.

1) каб

He came early so as to meet us — Ён прыйшо́ў рана, каб паба́чыцца з на́мі

2) хоць, як ні, які́ б ні

Cunning as he is, he won’t deceive me — Які ён ні хі́тры, мяне́ ён не ашука́е

3) як; так, як

do as you are told — рабе́це, як вам ска́зана

white as snow — бе́лы, як сьнег

4) як; у ро́лі; у я́касьці

as friends — як сябры́

to appear as Hamlet — выступа́ць у ро́лі Га́млета

to work as a teacher — працава́ць наста́ўнікам

to die as a slave — паме́рці няво́льнікам

5) калі́, у той час, як

He came in as I was speaking — Ён увайшо́ў, калі́ я прамаўля́ў

6) бо

He could not stay, as it was late — Ён ня мог заста́цца, бо было́ по́зна

7) як напры́клад

some animals, as the fox and the wolf — некато́рыя зьвяры́, як напры́клад лісі́ца й воўк

2.

pron.

1) што, які́, як

I had the same trouble as you — Я меў той са́мы кло́пат, што й ты

He is a writer, as is his wife — Ён пісьме́ньнік, як і яго́ная жо́нка

2) як, што

He lost, as you know — Ён прайграў, як вы ве́даеце

•

- as… as

- as far as

- as for

- as from

- as good as

- as if

- as is

- as it were

- as much

- as regards

- as soon as

- as though

- as to

- as well

- as well as

- as yet

then

[ðen]

1.

adv.

1) тады́

Prices were lower then — Цэ́ны тады́ былі́ ніжэ́йшыя

2) по́тым, тады́

The noise stopped, and then began again — Го́ман спыні́ўся, а тады́ пача́ўся ізно́ў

3) апрача́ таго́, да таго́ ж

The dress seems too good to throw away, and then it is very attractive — Суке́нка здае́цца яшчэ́ зана́дта до́брай, каб яе́ вы́кінуць, да таго́ ж яна́ ве́льмі прыго́жая

4) дык

if Joe broke the window, then he should pay for it — Калі Юзік разьбі́ў акно́, дык ён паві́нен заплаці́ць за яго́

2.

n.

той час, та́я пара́

By then we should know the result — Да таго́ ча́су мы паві́нны ве́даць вы́нікі

3.

adj.

тагача́сны, тады́шні

the then Prime Minister — тады́шні прэм’е́р-міні́стар

•

- but then

- now and then

- then and there

use

1. [ju:z]

v.t.

1) ужыва́ць; карыста́цца

We use spoons to eat soup — Мы ўжыва́ем лы́жкі, каб е́сьці су́п

2) ужыва́ць сло́вы, фра́зы; гавары́ць

to use bad grammar — гавары́ць неграматы́чна (няпра́вільна).

3) ста́віцца, адно́сіцца

4) ужыва́ць, выдатко́ўваць

We have used most of the money — Мы вы́даткавалі бальшыню́ гро́шай

5) скарысто́ўваць

May I use your telephone? — Ці магу́ пакарыста́цца ва́шым тэлефо́нам?

2. [ju:s]

n.

1) ужыва́ньне n.

the use of tools — ужыва́ньне прыла́даў

2) ужы́так -ку m.

methods long out of use — мэ́тады, які́я даўно́ вы́йшлі з ужы́тку

3) кары́сьць, прыда́тнасьць f.

What’s the use of it? — Яка́я кары́сьць з гэ́тага?

4) спо́саб выкарысто́ўваньня

a poor use of materials — благо́е выкарысто́ўваньне матэрыя́лаў

5) карыста́ньне n.

a park for the use of all the people — парк для агу́льнага карыста́ньня

6) патрэ́ба f.

He had no further use for it — Гэ́та яму́ ўжо́ было́ непатрэ́бна

7) пра́ва або́ прывіле́й карыста́ньня

to have the use of a boat for the summer — мець пра́ва карыста́цца ло́дкай на праця́гу ле́та

•

- have no use for

- in use

- make use of

- put to use

- used to

- use up

take

[teɪk]

1.

v., took, taken, taking

1) браць

He took her by the hand — Ён узя́ў яе́ за руку́

2) хапа́ць

to be taken by surprise — быць засьпе́тым зьняна́цку

3) здабыва́ць

He took first prize — Ён узя́ў пе́ршую ўзнагаро́ду

4) убіра́ць

Wool takes a dye well — Во́ўна до́бра ўбіра́е фа́рбу

to take cold — засту́джвацца

5) займа́ць

it takes time and patience to learn how to drive an automobile — Трэ́ба час і цярплі́васьць, каб навучы́цца кірава́ць аўтамабі́лем

6) адыма́ць

if you take 2 from 7, you have 5 — Калі́ ады́меш два ад сямёх, застане́цца пяць

7) ве́сьці

Where will this road take me? — Куды́ гэ́тая даро́га мяне́ завядзе́?

8) право́дзіць, заво́зіць

Take her home — Завязі́ яе́ дамо́ў

9) прыма́цца

The vaccination did not take — Прышчэ́пка не прыняла́ся

2.

n.

1) здабы́ча (на палява́ньні); уло́ў -ву m.

a great take of fish — вялі́кі ўло́ў ры́бы

2) вы́ручка, збор (гро́шай)

3) кінака́дар -ра m.

•

- take aback

- take about

- take a drink

- take after

- take a photograph

- take a rest

- take a seat

- take a vacation

- take a walk

- take back

- take dictation

- take down

- take food

- take for

- take in

- Take it or leave it

- take off

- take one’s time

- take out

- take part

- take over

- take temperature

- take to

- take up

- take on

- take place

to

[tu:]

1.

prep.

1) на

Go to the right — Ідзі напра́ва

He came to the rescue — Ён прыйшо́ў на дапамо́гу

To my amazement, he jumped — На маё зьдзіўле́ньне ён ско́чыў

She tore the letter to pieces — Яна́ парва́ла ліст на кава́лачкі

What did he say to that? — Што ён сказа́ў на гэ́та?

Four apples to the pound — чаты́ры я́блыкі на фунт

2) да

Go to the river — Ідзе́це да рэ́чкі

Wet to the skin — Прамо́клы да ні́ткі

From dawn to dusk — Ад сьвіта́ньня да зьмярка́ньня

Fasten it to the wall — Прымацу́й гэ́та да сьцяны́

A fact known to few — Факт вядо́мы нямно́гім

3) пад

We danced to the music — Мы танцава́лі пад му́зыку

4) ужыва́ецца, каб паказа́ць накірава́насьць

Give the book to me — Дай мне кні́гу

Speak to her — Пагавары́ зь ёю

5) ад

The key to my room — Ключ ад майго́ пако́ю

6) ужыва́ецца зь дзеясло́вамі ў інфініты́ве

He likes to read — Ён лю́біць чыта́ць

The birds began to sing — Пту́шкі пачалі́ пяя́ць

7) замяня́е інфініты́ў гало́ўнага ска́зу

I shall go there if you want me to — Я пайду́ туды́, калі́ вы хо́чаце

2.

adv.

да сябе́

She came to — Яна́ прыйшла́ да сябе́

•

- drink to someone

- to and fro

be

[bi:]

v.i. (Pres. sing. am, are, is; pl. are; past sing. was, were, was, pl. were; pr.p. being, p.p. been)

1) быць (pres. ёсьць; past sing. быў, была́, было́; pl. былі́), існава́ць

To be or not to be — Быць ці ня быць

that may be — гэ́та мо́жа быць, гэ́та магчы́ма

however that may be — Як бы там ні было́

2) жыць; знахо́дзіцца, быва́ць

They are no more — Іх ужо́ няма́

Where are my books? — Дзе мае́ кні́гі?

3) каштава́ць

How much is it? — Ко́лькі гэ́та кашту́е?

4) чу́цца, ме́цца

How is he? — Як ён ма́ецца?

5) у склада́ным выка́зьніку зьяўля́ецца зьвя́зкай

She is a secretary — Яна́ — сакрата́рка

He is sick — Ён хво́ры

6) ужыва́ецца як дапамо́жны дзеясло́ў для ўтварэ́ньня:

а) праця́глае фо́рмы на -ing

I am reading — Я чыта́ю

He was reading — Ён чыта́ў

б) у зале́жным ста́не

I am asked — Мяне́ пыта́юцца

You will be asked — Цябе́ бу́дуць пыта́цца

She was asked — Яе́ пыта́ліся

в) каб вы́разіць абавя́зак, наме́р, магчы́масьць

He is to be there now — Ён му́сіць там быць цяпе́р

г) для ўтварэ́ньня міну́лага зако́нчанага трыва́ньня (perfect tense) ад некато́рых неперахо́дных дзеясло́ваў

The sun is set — Со́нца ўжо́ зайшло́

•

- be about

- be away

- be for

- Be gone!

- Be that as it may

- Let it be

- to be