base

I [beɪs]

1.

n.

1) падста́ўка f.; ба́за f., падно́жжа n. (гары́)

2) Tech. стані́на f.

3) асно́ва f., гало́ўны пры́нцып, зыхо́дны пункт

to assume as a base — прыня́ць за асно́ву

4) Arch. п’едэста́л -у m., цо́каль -ю m.; ба́зіс -у m. (калёны); фунда́мэнт -у m., падму́рак -ку m. (буды́ніны)

5) Chem. асно́ва f.

6) (у бэйсбо́ле) ба́за f., “дом”

7) Milit. апэрацы́йная ба́за

8) Geom. асно́ва f. (трохку́тніка)

2.

adj.

гало́ўны, асно́ўны

3.

v.t.

1) рабі́ць фунда́мэнт, ствара́ць асно́вы

2) базава́цца, абапіра́цца

to be based on — абапіра́цца на што

•

- get to first base

- off base

- touch base with

II [beɪs]

1.

adj.

1) ні́зкі; нікчэ́мны

2) про́стага пахо́джаньня

3) невысакаро́дны (пра жале́за, медзь)

4) нелітарату́рны; неклясы́чны, вульга́рны

base Latin — вульга́рная лаці́на

5) непаўнава́ртасны

base coin — фальшы́вая, падро́бленая манэ́та

6) басаві́ты (го́лас)

2.

n.

а) бас -а m. (го́лас)

б) сьпява́к

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

вы́клікаць, выкліка́ць

1. herbéirufen* vt; kómmen* lássen*; áufrufen* vt (у класе); éinladen* vt, vórladen* vt (у суд і г. д.);

вы́клікаць урача́ den Árzt bestéllen vt;

вы́клікаць па тэлефо́не ánrufen* vt;

вы́клікаць каго-н. (з пакою, пасяджэння) heráusbitten* vt;

вы́клікаць ву́чня да до́шкі den Schüler an die Táfel rúfen*;

2. (прапанаваць прыняць удзел) heráusfordern vt, áufrufen* vt, áuffordern vt;

вы́клікаць на дуэ́ль j-n zum Duéll (áuf)fórdern;

вы́клікаць каго-н на шчы́расць j-n zur Óffenheit heráusfordern;

3. (з’явіцца прычынай чаго-н.) hervórrufen* vt, herbéiführen vt, áuslösen vt, errégen vt;

вы́клікаць апеты́т den Appetít ánregen;

вы́клікаць слёзы ў каго-н. j-n zum Wéinen bríngen*;

вы́клікаць падазрэ́нне den Verdácht erwécken [wáchrufen*];

вы́клікаць інтарэ́с Interésse wécken [hervórrufen*];

вы́клікаць захапле́нне [узды́м] Begéisterung áuslösen;

вы́клікаць успамі́ны (álte) Erínnerungen heráufbeschwören*;

4. вайск. вы́клікаць аго́нь Féuer áuslösen;

вы́клікаць аго́нь на сябе́ das Féuer auf sich (A) lénken [zíehen*]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

fássen

1.

vt

1) хапа́ць, браць, лаві́ць

éinen Verbrécher ~ — cхапі́ць [арыштава́ць] злачы́нца

2) устаўля́ць у апра́ву [ра́му]

3) змяшча́ць

das Glas fasst ein Líter — у шкля́нку ўвахо́дзіць (адзі́н) літр

das können kéine Wórte ~ — гэ́тага не́льга вы́казаць ніцкімі сло́вамі

4) перан. разуме́ць, ахо́пліваць (розумам)

5) вайск. паража́ць, накрыва́ць агнём

6)

zu j-m Vertráuen ~ — прася́кнуцца даве́рам да каго́-н.

Hóffnung [Mut] ~ — акрыя́ць; ажы́ць ду́хам [душо́й]

sich (D) ein Herz ~ — сабра́цца з ду́хам, набра́цца хра́брасці

j-n ins Áuge ~ — сачы́ць за кім-н.

éinen Beschlúss ~ — прыня́ць рашэ́нне

Wúrzel ~ — пусці́ць карані́; перан. укарані́цца, прыві́цца

2.

vi схо́пліваць, схва́тваць

der Mörtel fasst — раство́р схва́твае [цвярдзе́е]

der Nágel fasst nicht — цвік не трыма́ецца

3.

(sich)

1) супако́йвацца, браць сябе́ ў ру́кі, сабра́цца з ду́мкамі

2)

sich kurz ~ — быць сці́слым

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

air

[er]

1.

n.

1) паве́тра n.; атмасфэ́ра f.; не́ба n.

Birds fly in the air — Пту́шкі лётаюць у паве́тры

2) рух паве́тра, ве́трык -а m.

a hot day without a breath of air — гара́чы дзень без найме́ншага паве́ву ве́трыку

3) этэ́р -у m.

to be/go on the air — быць у этэ́ры

4) Figur. публі́чнае выка́званьне

He gave air to his opinions — Ён публі́чна вы́казаў сваю́ свае́ пагля́ды

5) вы́гляд -у m.; мі́на, по́за; мане́ра f.

to assume solemn air — прыня́ць урачы́сты вы́гляд

6) мэлёдыя f.

a traditional air — стара́я мэлёдыя

2.

v.t.

1) праве́трываць, прасу́шваць

to air a room — праве́трыць пако́й

2) выка́зваць, абвяшча́ць

Do not air your troubles — Не агало́швай сваі́х бе́даў

3) ве́сьці на прагуля́нку

4) informal перадава́ць у ра́дыё або́ тэлеві́зіі

3.

v.i.

праве́трыцца; прайсьці́ся, прае́хацца

4.

adj.

1) авіяцы́йны; з самалёту

air photography — аэрафотазды́мка f.

2) паве́траны, у паве́тры

air dominance — перава́га ў паве́тры

air alert — паве́траная трыво́га

•

- airs

- by air

- clear the air

- get the air

- give the air

- in the air

- off the air

- on the air

- take the air

- up in the air

- walk on air

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

óffen

1.

a

1) адкры́ты, адчы́нены

j-n mit ~en Ármen empfángen* [begrüßen] — сардэ́чна прыня́ць [сустрэ́ць] каго́-н.

mit ~em Mund dástehen* — быць разявя́кай; стая́ць, разцвіўшы рот

2) адкры́ты, шыро́кі, свабо́дны

3) адкры́ты, шчы́ры

4) адкры́ты, публі́чны

ein ~er Brief — адкры́тае пісьмо́

in ~er Ábstimmung — адкры́тым галасава́ннем

5) незаня́ты, вака́нтны

◊ ein ~er Kopf — све́тлая галава́

éine ~e Hand háben — быць шчо́дрым

~e Türen éinrennen* — лама́цца [бі́цца] у адчы́неныя дзве́ры

mit ~em Visíer — з адкры́тым забра́лам, адкры́та

2.

adv

1) адкры́та

~ bléiben* — застава́цца адкры́тым (пра пытанне)

~ hálten* — пакіда́ць [трыма́ць] адчы́неным пакіда́ць, захо́ўваць (вакантным месца); пакіда́ць за сабо́й пра́ва

~ lássen* — пакіда́ць адкры́тым [нявы́рашаным] (пытанне); пакіда́ць адчы́неным (акно)

~ stéhen* — быць адчы́неным [адкры́тым]

die Wahl steht Íhnen ~ — Вам дае́цца пра́ва выбіра́ць

es steht ihm ~ zu géhen óder zu bléiben — ён мо́жа пайсці́ ці заста́цца

2) адкры́та, шчы́ра

~ geságt — шчы́ра ка́жучы

~ (zutáge, zu Táge) líegen* — быць відаво́чным

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

браць

1. nehmen* vt; ergréifen* vt;

2. (з сабою) mítnehmen* vt;

3. (прыняць) ánnehmen* vt, übernéhmen* vt;

браць на сябе́ адка́знасць die Verántwortung übernéhmen*

4. (пазычаць) bórgen vt, (áus)léihen*, vt púmpen vt (разм. – грошы);

браць кні́гу ў бібліятэ́цы ein Buch in der Bibliothék [Bücheréi] áusleihen*;

5. (купіць) káufen vt;

браць біле́ты ў тэа́тр Theáterkarten káufen;

браць біле́ты на самалёт Flúgscheine lösen [káufen];

6. вайск. nehmen* vt;

браць шту́рмам im Sturm nehmen*;

браць у пало́н gefángen nehmen*;

◊

браць у дужкі éinklammern vt;

браць верх die Óberhand gewínnen*, den Sieg davóntragen*;

браць ула́ду die Macht ergréifen*;

браць го́лымі рукамі etw. mühelos erréichen;

браць спра́ву ў свае́ ру́кі die Sáche in die Hand nehmen*;

браць каго-н за го́рла j-n аn der Gúrgel pácken;

браць каго-н.

на му́шку j-n aufs Korn nehmen*;

браць пача́так séinen Ánfang nehmen*; entstéhen* vi (s);

браць пад руку́ каго-н. sich bei j-m éinhaken;

браць сло́ва das Wort ergréifen*;

браць пры́клад з каго-н. sich (D) j-n zum Vórbild nehmen*;

браць сябе ў ру́кі sich zusámmennehmen*; sich behérrschen;

браць сло́ва з каго-н. j-m das Verspréchen ábnehmen*;

браць пад кантро́ль die Kontrólle übernéhmen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

order

[ˈɔrdər]

1.

n.

1) пара́дак -ку m., пасьлядо́ўнасьць f.

in alphabetical order — у альфабэ́тным пара́дку

to count in order — лічы́ць па пара́дку

2) пара́дак -ку m., спра́ўнасьць f.

to put a room in order — спара́дкаваць пако́й; прыве́сьці пако́й у пара́дак

to get out of order — папсава́цца

in good order — у до́брай спра́ўнасьці

3) пара́дак -ку m., спако́й -ю m.

to keep order — захо́ўваць пара́дак

to call to order —

а) закліка́цьда пара́дку

б) адкры́ць пасе́джаньне

4) пара́дак -ку (вядзе́ньня схо́ду), рэгля́мэнт -у m.

order of business, order of the day — пара́дак дня

5) зага́д -у m.; кама́нда f., нака́з -у m.

under the orders of… — пад кама́ндай…

the order of the captain — капіта́наў зага́д

6) postal money order — пашто́вы пераво́д

7) замо́ва, зака́з -у m.

made to order — зро́блены на зака́з

8) Zool., Bot. атра́д -у m. (грызуно́ў, матылёў)

9) пласт -у, слой -ю m.

all orders of society — усе́ пласты́ грама́дзтва

10) духо́ўны сан; ры́царскі або́ мана́скі о́рдэн

to take holy orders — прыня́ць духо́ўны сан

in holy orders — у духо́ўным са́не

11) о́рдэн -а m. (знак узнагаро́ды)

12) о́рдэр -у m. (стыль у архітэкту́ры)

the Doric order — дары́чны ордэр

2.

v.

1) пара́дкаваць; ула́джваць

to order one’s affairs — ула́дзіць свае́ спра́вы

2) зага́дваць каму́, кама́ндаваць кім

3) зака́зваць, заказа́ць

order about or around — кама́ндаваць кім, папіха́ць каго́

•

- by order

- in order

- in order that

- made to order

- out of order

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

néhmen

* vt

1) браць, узя́ць; хапа́ць, прыма́ць

j-n an [bei] der Hand ~ — узя́ць каго́-н. за руку́

sich (D) ein Béispiel an j-m ~ — узя́ць [браць] пры́клад з каго́-н.

j-n beim Wort ~ — злаві́ць каго́-н. на сло́ве

2) узя́ць, заваява́ць, адо́лець

éine Stadt ~ — узя́ць [захапі́ць] го́рад

3) браць, выбіра́ць

etw. zum Múster ~ — узя́ць што-н. за ўзо́р

4) узя́ць, браць, атрыма́ць, набыва́ць

Wáren auf Kredít ~ — браць тава́ры ў крэды́т

Stúnden ~ — браць уро́кі

◊ den Ábschied ~ — пайсці́ ў адста́ўку

von j-m Ábschied ~ — развіта́цца з кім-н.

5) адабра́ць, пазба́віць

j-m etw. ~ — адабра́ць што-н. у каго́-н.

j-m die Éhre ~ — зга́ньбіць, абнясла́віць каго́-н.

sich (D) das Lében ~ — пазба́віць сябе́ жыцця́

es sich (D) nicht ~ lássen* — не адмаўля́цца ад чаго-н.; не адмо́віць сабе́ ў чым-н.

6) успрыма́ць, разуме́ць

~ Sie es, wie Sie wóllen! — разуме́йце гэ́та як хо́чаце!

etw. érnst ~ — прыма́ць што-н. сур’ёзна

im Grúnde genómmen… — ула́сна ка́жучы

7) прыма́ць, вы́піць, праглыну́ць (лякарства і г.д.)

etw. zu sich (D) ~ — з’е́сці што-н., перакусі́ць

8) садзі́цца (у аўтобус і г.д.)

9)

Scháden ~ — пане́сці стра́ту, пацярпе́ць

Kénntnis von etw. (D) ~ — прыня́ць да ве́дама, заўва́жыць што-н.

éinen Ánlauf ~ — браць разбе́г, разбе́гчыся; паспрабава́ць пача́ць (рабіць што-н.)

Platz ~ — се́сці, прысе́сці

ein Énde ~ — канча́цца, ско́нчыцца

10)

etw. in Ángriff ~ — пачына́ць што-н., прыступа́ць да чаго́-н.

etw. in Empfáng ~ — атрыма́ць, прыма́ць што-н.

j-n in Schutz ~ — узя́ць каго́-н. пад сваю́ ахо́ву

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

узя́ць

1. néhmen* vt; ergréifen* vt (кніжн..);

узя́ць кій éinen Stock néhmen*;

узя́ць наза́д zurücknehmen* vt;

узя́ць пад руку́ каго-н. sich bei j-m éinhaken, j-n únterhaken;

узя́ць на буксі́р ábschleppen vt, in Schlepp néhmen*;

2. (з сабой) mítnehmen* vt;

узя́ць рабо́ту дадо́му die Árbeit mit nach Háuse néhmen*;

3. (прыняць) ánnehmen* vt, übernéhmen* vt;

узя́ць што-н. на сябе́ etw. übernéhmen*, etw. auf sich néhmen*;

узя́ць на сябе́ адка́знасць die Verántwortung übernéhmen*;

узя́ць шэ́фства над кім-н. die Pátenschaft für j-n übernéhmen*;

4. (у пазыку) bórgen vt, (áus)léihen* vt; púmpen vt (разм. – грошы);

узя́ць кні́гу ў бібліятэ́цы ein Buch in der Bibliothék áusleihen*;

узя́ць у наём míeten vt;

узя́ць з раху́нку фін. (vom Kónto) ábheben* vt;

узя́ць у арэ́нду камерц. páchten vt (зямельны ўчастак); míeten vt (памяшканне);

узя́ць у крэды́т auf Kredít néhmen*;

узя́ць патэ́нт на што-н. patentíeren lássen*;

5. вайск. néhmen* vt, éinnehmen* vt;

узя́ць го́рад [пазі́цыю] éine Stadt [Stéllung] (éin)nehmen*;

узя́ць шту́рмам im Sturm néhmen*, stürmen vt;

узя́ць з бо́ю im Kampf néhmen*;

6. (ахапіць) ergréifen* vt, pácken vt;

мяне́ ўзяў страх ich bekám Angst, die Angst páckte mich;

мяне́ ўзяла́ злосць die Wut páckte mich;

яе́ ўзяла́ ахво́та sie hat Lust bekómmen;

7. (пераадолець) néhmen* vt;

узя́ць перашко́ду ein Híndernis néhmen*;

◊

узя́ць у абцугі́ in die Zánge néhmen*;

узя́ць у ду́жкі éinklammern vt;

узя́ць верх die Óberhand gewínnen*, den Sieg davóntragen*;

узя́ць каго-н. за го́рла j-n an [bei] der Gúrgel pácken, j-n an der Kéhle pácken;

узя́ць каго-н. за сэ́рца [за душу́, за жыво́е] j-m ans Herz géhen*, j-n im ínnersten tréffen*;

узя́ць курс на што-н. Kurs auf etw. (A) néhmen*;

узя́ць пад ува́гу sich (D) mérken;

узя́ць пад караву́л вайск. das Gewéhr präsentíeren;

узя́ць пад казыро́к вайск. die Éhrenbezeigung erwéisen*, grüßen vt, die Hand an den Mützenschirm légen;

узя́ць пры́клад з каго-н. sich (D) an j-m ein Béispiel néhmen*, sich (D) j-n zum Vórbild néhmen*;

узя́ць сваё sich (D) nichts entgéhen lássen*;

узя́ць сло́ва наза́д séine Wórte zurücknehmen*;

узя́ць сябе́ ў ру́кі sich zusámmennehmen*, sich zusámmenreißen*, sich behérrschen;

узя́ць сло́ва das Wort ergréifen*;

узя́ць сло́ва з каго-н. j-m das Verspréchen ábnehmen*;

яго́ чорт не во́зьме er ist gégen álles geféit

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)