lästig
a даку́члівы, назо́йлівы, ця́жкі
j-m ~ wérden [fállen*] — назаля́ць, дакуча́ць каму́-н.
ein ~er Gast — няпро́шаны госць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
забракава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак., каго-што.
Прызнаць непрыгодным, недабраякасным. Забракаваць праект. □ Патраўка была нецікавая. Госць і гаспадар пабоўталі трохі лыжкамі і забракавалі яе. Колас. — Ну, а калі ў армію не возьмуць? — Як гэта не возьмуць? — здзівіўся Сцяпан. — Ну, забракуюць. Па здароўю. Дадзіёмаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
заліва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
1. Незак. да заліць 1.
2. Разм. неадабр. Ілгаць, хлусіць. Госць у адказ: Не залівай. Занадта нешта ты мудруеш. Дудар.
•••
Заліваць кулі — ілгаць, хлусіць. Па-астрожнаму такіх людзей проста называлі залівакамі, ад выразу заліваць кулі, што значыць ілгаць. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чака́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад чакаць.
2. у знач. прым. Якога доўга, з нецярпеннем чакаюць; жаданы. Чаканы госць. □ Зямлю і ўпоперак і ўдоўж Раіў чаканы цёплы дождж. Панчанка. І вось нарэшце па шарэнгах подыхам ветру прабегла чаканая каманда: «Да бою!» Ваданосаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гастро́лі
(ням. Gastrolle, ад Gast = госць + Rolle = роля)
выступленне артыста або мастацкага калектыву (тэатра, ансамбля, аркестра, хору і інш.) у іншым горадзе, краіне.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
ганаро́вы в разн. знач. почётный;
г. госць — почётный гость;
~вае зва́нне — почётное зва́ние;
г. прэзі́дыум — почётный прези́диум;
~вая ва́рта — почётный карау́л;
○ ~вая гра́мата — почётная гра́мота
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
нестраявы́ 1, ‑ая, ‑ое.
1. Звязаны з нясеннем ваеннай службы не ў страі. Нестраявая часць. □ Было відно, што падпалкоўнік нестраявы камандзір і не свой чалавек тут, а госць. Шамякін.
2. у знач. наз. нестраявы́, ‑ога, м. Тое, што і нестраявік.
нестраявы́ 2, ‑ая, ‑ое.
У выразе: нестраявы лес гл. лес.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Пагост ’магільнік’ (ТСБМ). Рус. пого́ст ’царкоўная абшчына, прыход, царква з жылымі дамамі, службы’, дыял. ’магільнік’, ст.-рус. погостъ ’жылое падвор’е князя і яго світы пры падаткаабкладанні’ (X ст.). Першапачатковае значэнне ’заезны дом, у якім затрымліваліся князь і духоўныя асобы’. Ад госць, гасціць (гл. Фасмер, 3, 295). Як мяркуе Зяленін (Табу, 2, 150), значэнне ’магільнік’ узнікла на базе першапачатковага ў выніку табу. У бел., відаць, кніжнае запазычанне з рус.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
неча́янный
1. (неожиданный) нечака́ны, неспадзява́ны; (внезапный) рапто́ўны;
неча́янный гость нечака́ны (неспадзява́ны) го́сць;
неча́янная ра́дость нечака́ная (неспадзява́ная) ра́дасць;
2. (неумышленный) ненаўмы́сны; (случайный) выпадко́вы;
неча́янный вы́стрел ненаўмы́сны (выпадко́вы) стрэ́л.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
вы́бегчы, ‑бегу, ‑бежыш, ‑бежыць; ‑бежым, ‑бежыце, ‑бегуць; зак.
1. Накіравацца адкуль‑н., куды‑н. бягом; выскачыць. Госць развітаўся і выйшаў. Хлопчыкі, Косцік і Шурка, выбеглі за ім, пад’ехаць. Брыль. / у перан. ужыв. Думаў князь, выдумляў, грымнуў шабляй наўзбоч, Толькі з лёскатам выбегла рэха. Купала.
2. Выцечы адкуль‑н. цераз край. Выбегла малако з каструлі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)