распара́длівы, ‑ая, ‑ае.
Які ўмее добра кіраваць, распараджацца чым‑н. Распарадлівы старшыня. Распарадлівы камандзір.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Beféhlshaber
m -s, - камандзі́р, кама́ндуючы, вярхо́ўны нача́льнік
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Róhrmeister
m -s, - вайск. камандзі́р тарпе́днага апара́та
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
узво́дны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да ўзвода 1, камандуе ўзводам. Узводны камандзір.
2. у знач. наз. узво́дны, ‑ага, м. Камандзір узвода 1. Яшчэ ротны аддаваў загад узводным, яшчэ вылучалі дазоры, а стомленыя салдаты, расклаўшы шынялі, клаліся на мураву. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аддзяле́нне, -я, мн. -і, -яў, н.
1. гл. аддзяліцца, аддзяліць.
2. Тое, што і аддзел (у 1 знач.).
А. банка.
А. міліцыі.
3. Асобная самастойная ўстанова, арганізацыя і пад. ў сістэме чаго-н.
Паштовае а. сувязі.
4. Самастойная частка канцэрта, тэатральнага паказу.
Другое а. канцэрта.
5. Ніжэйшае вайсковае падраздзяленне, што ўваходзіць у склад узвода.
Камандзір аддзялення.
6. Асобная, адгароджаная частка памяшкання.
Першае а. склада.
7. Адна з частак, на якія падзелена што-н., прызначанае для захоўвання розных рэчаў, прадметаў.
Партфель мае два аддзяленні.
|| прым. аддзяле́нчы, -ая, -ае (да 2 знач.; спец.) і аддзялённы, -ая, -ае (да 5 знач.).
Аддзяленчыя штаты.
Аддзялённы камандзір.
Загад аддзялённага (наз.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
commandant
[ˈkɑ:məndænt]
n.
1) нача́льнік -а m. (вае́ннай акадэ́міі або́ шко́лы), камандзі́р -а m.
2) камэнда́нт (крэ́пасьці)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
аддзялённы, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае дачыненне да аддзялення (у 4 знач.). Аддзялённы камандзір.
2. у знач. наз. аддзялённы, ‑ага, м. Камандзір аддзялення. У арміі Бяссонаў доўга служыў і салдатам, і аддзялённым, і ўзводным, і ротным — усё ў пяхоце, у танкавую часць ён трапіў многа пазней. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Капіта́н ’афіцэрскае званне’, ’асоба, якая мае гэта званне’, ’камандзір судна’, ’кіраўнік спартыўнай каманды’, ст.-бел. капитанъ (пач. XVII ст.). Запазычана са ст.-польск. kapitan (Булыка, Запаз., 138), якое з с.-дац. capitāneus ’галоўны’ < caput ’галава’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
юне́ц, юнца, м.
Разм. пагард. Пра нявопытнага юнака, падлетка. [Андрэй:] — Падыдзе камандзір аддзялення, юнец зялёны, з чарговага прызыву. Надзьме губы. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аддзялённы воен.
1. прил. отделённый;
а. камандзі́р — отделённый команди́р;
2. в знач. сущ., разг. отделённый
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)