Зара́, зо́ры ’яркая афарбоўка гарызонта пры ўсходзе і заходзе сонца’, ’зорка’. Рус. заря, зори ’афарбоўка гарызонта’, дыял. пенз., кур. утренняя, вечерняя заря ’планета Венера’, укр. зоря ’зорка’, ’афарбоўка гарызонта’, польск. zorza, уст. zarza, н.-луж. zoŕa, в.-луж. zerja ’афарбоўка гарызонта’, палаб. zöri, ’тс’, чэш. zora ’зара’, záře, zář ’святло’, славац. zora ’афарбоўка гарызонта’, славен. zárja, zórja ’тс’, серб.-харв. зо̀ра ’тс’, балг. заря, зора̀, за̀ра ’тс’, макед. зора. Ст.-слав. зарꙗ ’святло, ззянне’. Ст.-рус. заря, зара ’святло, зара’ (XI ст.). Таго ж і.-е. кораня, што зрок, зрэнка (гл.): *gʼher‑ ’ззяць, блішчаць’. Прасла zora, zara (адкуль з суфіксам ‑j‑a: zarja > рус. заря і інш.) мае роднасныя: літ. žarijà ’гарачае вуголле’, ст.-прус. sari ’жар’, літ. žarà ’зара’, англ. gray ’шары’. Пра семантычнае адрозненне зоря, заря гл. Якабсон, Writings, 2, 628; Фасмер, 2, 81; Шанскі, 2, З, 61; Траўтман, 336; Покарны, 1, 441–442; БЕР, 1, 654–655; Скок, 3, 660; Махэк₂, 710. У зах.-рус. адбылася семантычная дыферэнцыяцыя ’зорка’ і ’афарбоўка неба’, прычым першае значэнне замацавалася за лексемай бел. зорка (гл.), укр. зірка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

АЎРО́РА,

у рымскай міфалогіі багіня світання, якая прыносіла дзённае святло багам і людзям. Яе ўяўлялі юнай крылатай жанчынай, якая ўзнімалася з акіяна на калясніцы, запрэжанай светлымі коньмі. У вобразнай і паэт. мове Аўрора — сінонім ранішняй зары, золаку. Адпавядае грэч. багіні Эас.

т. 2, с. 87

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

загарадзі́ць

1. (абгарадзіць) umzäunen vt;

2. (перагарадзіць) verspérren vt, verstéllen vt;

3. (затуліць сабой святло) j-m im Licht stéhen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

шчо́драсць, ‑і, ж.

Уласцівасць шчодрага. То з усёй сваёй сціплай шчодрасцю, то цьмяна, праз хмарку месяц ліў сваё святло на зямлю. Кулакоўскі. Ён [Глебка] захапляўся краем родным, Як сейбіт шчодрасцю палёў. Прыходзька.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

электрасвятло́, ‑а, н.

Электрычнае святло, электрычнае асвятленне. Электрасвятло з-пад прыкрытага газетай абажура падала на зялёную паперу, якой быў засланы стол, з раскіданымі на ёй, спісанымі і чыстымі, белымі лісткамі. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ábblenden

vt

1) маскірава́ць (святло), зацямня́ць

2) прыглуша́ць (музыку); аўта прытушы́ць фа́ры

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

ánmachen

vt

1) прымацо́ўваць, прыла́джваць

2) запа́льваць (святло)

3) гатава́ць, запраўля́ць (ежу)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

zurückstrahlen

1.

vt адбіва́ць (святло і г.д.)

2.vi (s) адбіва́цца, адлюстро́ўвацца

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

лю́мен

(лац. lumen = святло)

адзінка вымярэння светлавога патоку ў Міжнароднай сістэме адзінак (СІ), роўная напружанню струменю святла ў 1 кандэлу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эўфаты́чны

(ад гр. eu = добра + photos = святло);

э-ая зона — самы верхні слой тоўшчы Сусветнага акіяна, які добра асвятляецца сонцам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)