руда́, ‑ы, ДМ рудзе; мн. руды; ж.

Прыродная мінеральная сыравіна, якая змяшчае ў сабе металы або іх злучэнні. Жалезная руда. Руды каляровых металаў. Уранавая руда. Азбеставая руда. □ І робяць гарнякі руду, шахцёры высякаюць вугаль. Таўлай. [Лахманы] мокрыя да пахаў, у бурых плямах балотнай руды. Місько.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стопрацэ́нтны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае ў сабе сто працэнтаў чаго‑н.

2. Які ахоплівае ўсё, усіх поўнасцю. Стопрацэнтнае выкананне плана. Стопрацэнтная яўка на сход.

3. Разм. Сапраўдны, закончаны, поўнасцю выражаны ў сваіх якасцях. Мы ўжо прызвычаіліся да партызанскага жыцця, лічылі сябе стопрацэнтнымі партызанамі. Пянкрат.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тарбахва́т, ‑а, М ‑хвале, м.

Разм. Той, хто хапае і прысвойвае сабе; сквапны чалавек, хабарнік. Сілівону Сяргеевічу рабілася прыкрай .. гутарка з чалавекам, якога ён і раней не вельмі паважаў, лічачы яго за спрытнага тарбахвата, які не прапускаў ніводнай магчымасці, каб дзе што ўхапіць. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тарфяны́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да торфу, змяшчае, заключае ў сабе торф. Тарфяныя радовішчы. Тарфяная глеба. // Які зроблены з торфу, здабыты з торфу. Тарфяны дзёгаць. Тарфяны кокс. // Звязаны з распрацоўкай торфу. Тарфяная машына. Тарфяная прамысловасць.

2. Які працуе на торфе. Тарфяная электрастанцыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цярні́сты, ‑ая, ‑ае.

1. Калючы; пакрыты шыпамі (пра хмызняк, кусты і пад.).

2. перан. Поўны цяжкасцей, пакут, нягод. Максім слухаў.. [Міколу] з напружанай увагай і ўяўляў сабе цярністы шлях, які за кароткі час давялося прайсці Клінцэвічу. Машара. У маім сэрцы — апавяданне аб цярністых дарогах адважных. Мехаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чо́рна-бе́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які аб’ядноўвае ў сабе чорны і белы колеры. Аляксей акардэон на калені паставіў, рамяні на плечы надзеў... Вырваліся з-пад чорна-белых клавішаў першыя, крыху нясмелыя гукі. Нядзведскі.

2. Спец. Звычайны, некаляровы (пра фотаздымак, кінафільм, тэлебачанне). Чорна-белая фатаграфія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

штоты́дзень, прысл.

Кожны тыдзень; на кожным тыдні. Газета [насценная] выходзіла штотыдзень, і выпускалі яе мы ўдвух з Каробкам Паўлам. Навуменка. Прыклаўшы натруджаную далонь да шчакі, подбегам ішла яна за сынам і ўсё паказвала, каб з выплаты купіў сабе боты, .. каб штотыдзень адпісваў ёй пісьмы. Мехаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пло́мба ж

1. Plmbe f -, -n, Blisiegel n -s, -;

2. (пра зубы) Plmbe f -, -n, Zhnfüllung f -, -en;

паста́віць пло́мбу inen Zahn plmbieren [füllen];

паста́віць сабе́ пло́мбу sich (D) inen Zahn plomberen [füllen] lssen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

мата́ць

1. (віць, навіваць) hspeln vt, splen vt; ufwickeln vt, wckeln vt (у клубок);

2. разм:

мата́ць галаво́й гл матляць;

мата́ць (сабе́) на вус разм ́≅ sich (D) etw. hnter die hren schreiben*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

sich

pron refl (a) сябе́, (D) сабе́; пры дзеясловах тс: …цца

~ auf j-n, auf etw. (A) bezehen* — адно́сіцца [ста́віцца] да каго́-н., да чаго́-н.

es verstht ~ von selbst — гэ́та само́ па сабе́ зразуме́ла

es wird ~ fnden — там бу́дзе віда́ць

zu ~ kmmen* — ачуня́ць

an und für ~ — само́ па сабе́

er ist gern für ~ — ён лю́біць адзіно́цтва

das ist ine Sche für ~ — гэ́та асо́бны пункт

nicht bei ~ (D) sein — вы́йсці з сябе́; быць у ста́не непрыто́мнасці

das Ding an ~ — філас. pэч у сабе́

es hat nichts auf ~ — гэ́та нічо́га не зна́чыць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)