Правы ўхіл у ВКП(б) 8/529

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

Левы ўхіл у РКП(б), гл. «Левыя камуністы», Трацкізм

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ультрале́вый ультрале́вы;

ультрале́вый укло́н ультрале́вы ўхіл.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ультрале́вы полит. ультрале́вый;

у. ўхіл — ультрале́вый укло́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ухі́л, -лу м., в разн. знач. укло́н;

пра́вы ўхіл — полит. пра́вый укло́н;

ле́вы ўхіл — полит. ле́вый укло́н;

шко́ла з маста́цкім ~лам — шко́ла с худо́жественным укло́ном;

адміністрацы́йны ўхіл — администрати́вный укло́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сіндыкалі́сцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сіндыкалізму, сіндыкалістаў. Сіндыкалісцкі ўхіл у рабочай партыі. Сіндыкалісцкія прафсаюзы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэхніцы́зм, ‑у, м.

Кніжн.

1. Празмернае захапленне тэхнічным бокам якой‑н. справы на шкоду яе сутнасці. Голы тэхніцызм.

2. Празмерны ўхіл у бок паказу тэхнікі, вытворчасці, машын у мастацкіх творах.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ухі́л, ‑у, м.

1. Пэўны напрамак дзейнасці, інтарэсаў, спецыялізацыі. Лазарэт будзе мець хірургічны ўхіл. Алешка. Кожная навучальная ўстанова з будаўнічым ухілам пасылала.. [на будаўніцтва магістралі] некалькі сваіх выпускнікоў. Пальчэўскі. // Наяўнасць здольнасці да чаго‑н. Гаварыў ён па-беларуску прыгожа, нават, я сказаў бы, з літаратурны ўхілам. Дубоўка.

2. Адхіленне, адыход ад генеральнай лініі партыі. Асабліва актыўную дзейнасць праявілі .. [Я. Купала і Я. Колас] у часы барацьбы з рознымі нацыяналістычнымі скажэннямі і ўхіламі. Шакун.

3. Нахіленая, пакатая паверхня; схіл, адхон. Было ясней за яснае: вагоны, пакінутыя на ўхіле незатарможанымі, скрануліся з месца і пакаціліся самі па сабе... Васілёнак.

•••

Левы ўхіл — чужая марксізму-ленінізму псеўдарэвалюцыйная, авантурыстычная палітыка, якая прыкрывае рэвалюцыйнай фразай апартуністычную, згодніцкую сутнасць.

Правы ўхіл (у ВКП (б) — апартуністычная плынь у 1928–30 гг., якая адмаўляла неабходнасць і магчымасць паскоранай індустрыялізацыі краіны, правядзенне калектывізацыі сельскай гаспадаркі і прапаведвала «тэорыю» затухання класавай барацьбы і мірнага ўрастання кулака ў сацыялізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

укло́н м.

1. ухі́л, -лу м.; (наклон) нахі́л, -лу м.; (склон) схіл, род. схі́лу м.; (дороги) пака́т, -ту м.; пака́тасць, -ці ж.;

стена́ дала́ большо́й укло́н сцяна́ дала́ вялі́кі ўхіл (нахі́л);

укло́ны железнодоро́жного пути́ пака́ты (пака́тасці) чыгу́начнага пуці́;

по́езд идёт под укло́н цягні́к ідзе́ з пака́ту;

2. полит. ухі́л, -лу м.;

ле́вый укло́н ле́вы ўхіл;

пра́вый укло́н пра́вы ўхіл;

3. (направление) ухі́л, -лу м.;

шко́ла с худо́жественным укло́ном шко́ла з маста́цкім ухі́лам.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

се́йшы

(фр. seiches)

стаячыя хвалі ў закрытых водных басейнах (азёрах, унутраных морах), калі адбываецца вагальны рух усёй масы вады, а паверхня вадаёма набывае ўхіл то ў адзін, то ў другі бок.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)