я́ры

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. я́ры я́рая я́рае я́рыя
Р. я́рага я́рай
я́рае		 я́рага я́рых
Д. я́раму я́рай я́раму я́рым
В. я́ры (неадуш.)
я́рага (адуш.)		 я́рую я́рае я́рыя (неадуш.)
я́рых (адуш.)
Т. я́рым я́рай
я́раю		 я́рым я́рымі
М. я́рым я́рай я́рым я́рых

Крыніцы: piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

я́ры, ‑ая, ‑ае.

1. Азлоблены, гнеўны, раз’юшаны. Яшчэ і папы тады, ярыя такія, старарэжымныя, былі, і а імі трэба было вытрымаць добрую сутычку. Ермаловіч.

2. Празмерны ў сваім праяўленні; вельмі моцны. Ты толькі ў заўтрашняе глянь! Узнятая напорам ярым, увесь свет калгасная ралля да іншых дзён вядзе, таварыш! Дудар. У гневе ярай бітвы Я перамог амаль. Караткевіч.

3. Поўнасцю адданы чаму‑н. (якой‑н. справе, занятку і пад.). Яры рэакцыянер. Яры манархіст. □ Права народнай гаворкі на ўжыванне ў царкве не маглі адмаўляць самыя ярыя паборнікі царкоўнаславяншчыны і старыны. Шакун.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

я́ры разм

1. wütend, grímmig;

2. (празмерны ў сваім выяўленні) éifrig; léidenschaftlich (заўзяты)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Мазырскія яры

т. 9, с. 518

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

я́р

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. я́р яры́
Р. я́ра яро́ў
Д. я́ру яра́м
В. я́р яры́
Т. я́рам яра́мі
М. я́ры яра́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

яр-мядзя́нка, яры-мядзянкі, ДМ яры-мядзянцы, ж.

Зялёная фарба, якая атрымліваецца ў выніку акіслення медзі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

яр-мядзя́нка, род. я́ры-мядзя́нкі ж. (краска) ярь-медя́нка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

крутабо́кі, ‑ая, ‑ае.

З крутымі бакамі. Збягалі да .. [Дзвіны] крутабокія звілістыя яры, жаўцелі пясчаныя выспы. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выве́дчык, ‑а, м.

Разм. Той, хто выведвае што‑н., тайна наглядае, сочыць за кім‑, чым‑н.; разведчык. Ляжыць пад рослым жытам Выведчык у яры. Куляшоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Yard

[ja:rd]

n -s, - i з ліч. - яры́ (мера даўжыні)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)