эффе́кт в разн. знач. эфе́кт, -ту м.;

рассчи́танный на эффе́кт разлі́чаны на эфе́кт;

лека́рство не́ дало никако́го эффе́кта ле́кі не далі́ нія́кага эфе́кту;

световы́е эффе́кты светлавы́я эфе́кты;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

акустоэлектри́ческий эл. акустаэлектры́чны;

акустоэлектри́ческий эффе́кт акустаэлектры́чны эфе́кт.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

парніко́вы парнико́вый;

~выя агуркі́ — парнико́вые огурцы́;

○ п. эфе́кт — парнико́вый эффе́кт

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

парнико́вый парніко́вы;

парнико́вые огурцы́ парніко́выя агуркі́;

парнико́вый эффе́кт парніко́вы эфе́кт.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

эфе́кт, -ту м., в разн. знач. эффе́кт;

зрабі́ць э. — произвести́ эффе́кт;

ляка́рства не дало́ ~ту — лека́рство не дало́ эффе́кта;

гукавы́я ~ты — звуковы́е эффе́кты;

○ з ~там — с эффе́ктом

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АКСЁНЦАЎ Сяргей Ліпавіч

(н. 15.1.1936, Мінск),

бел. біяфізік. Д-р біял. н. (1985). Скончыў Мінскі мед. ін-т (1959). З 1966 у Ін-це фотабіялогіі АН Беларусі. Навук. працы па малекулярнай фармакалогіі ўзбудлівых мембран, структурных перабудовах і міжмалекулярных узаемадзеяннях у біял. мембранах, механізмах іоннага транспарту ў норме і паталогіі.

Тв.:

Кооперативные переходы белков в клетке. Мн., 1970 (разам з С.В.Коневым, Я.А.Чарніцкім);

Объёмная регуляция Na​+/H​+-обмена в эритроцитах крысы: эффект валиномицина (у сааўт.) // Биол. мембраны. 1993. Т. 10. № 2.

т. 1, с. 205

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГІ́РГЕЛЬ Сяргей Сяргеевіч

(н. 12.2.1944, в. Цімошкава Міёрскага р-на Віцебскай вобл.),

бел. фізік. Д-р фізіка-матэм. н. (1992), праф. (1997). Скончыў Віцебскі пед. ін-т (1968). З 1974 у Гомельскім дзярж. ун-це. Навук. працы па оптыцы, магнітаоптыцы і фізіцы крышталёў. Пабудаваў тэорыю аптычных з’яў у магнітаўпарадкаваных крышталях з улікам іх анізатрапіі, гіратрапіі, паглынання і падрашотачнай структуры.

Тв.:

Поляризация электромагнитных волн в поглощающих магнитоупорядоченных кристаллах (разам з Б.В.Бокуцем) // Кристаллография. 1980. Т. 25. № 1;

Чётный эффект Фарадея в магнитоупорядоченных кристаллах // Докл. АН БССР. 1982. Т. 26. № 10.

т. 5, с. 262

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БО́КУЦЬ Барыс Васілевіч

(27.10.1926, в. Сакольшчына Уздзенскага р-на Мінскай вобл. — 15.3.1993),

бел. фізік. Акад. АН Беларусі (1980, чл.-кар. 1974), д-р фіз.-матэм. н. (1973), праф. (1975). Засл. дз. нав. Беларусі (1978). Скончыў БДУ (1952). З 1955 у Ін-це фізікі АН Беларусі, У 1973—89 рэктар Гомельскага ун-та. Навук. працы па нелінейнай оптыцы і электрадынаміцы аптычнаактыўных крышталёў. Высветліў асн. аспекты нелінейнага пераўтварэння частаты ў крышталях і стварыў (разам з супрацоўнікамі) перастройвальныя крыніцы кагерэнтнага аптычнага выпрамянення. Дзярж. прэмія СССР 1984.

Тв.:

Достижения физической оптики в Белоруссии. Мн., 1979 (разам з В.В.Філіпавым);

Эффект Садовского в поглощающих гиротропных средах. Мн., 1980 (разам з Г.С.Міцюрычам, В.В.Шапялевічам).

т. 3, с. 208

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГАЛЬДА́НСКІ Віталій Іосіфавіч

(н. 18.6.1923, г. Віцебск),

вучоны ў галіне хім. фізікі. Акад. АН СССР (1981, чл.-кар. 1962). Ганаровы чл. шэрагу замежных АН. Скончыў Маскоўскі дзярж. ун-т (1944). З 1942 у Ін-це хім. фізікі, Фіз. ін-це АН СССР, маскоўскіх інж.-фіз. ін-це і ін-це тонкай хім. тэхналогіі; з 1988 дырэктар Ін-та хім. фізікі Рас. АН. Навук. даследаванні па хім. фізіцы, ядз. фізіцы, хіміі пазітронію. Адкрыў двухпратонную радыеактыўнасць (1960), нізкатэмпературную мяжу скорасці хім. рэакцыі. Гал. рэдактар часопісаў АН СССР «Химия высоких энергий» (1967—87) і «Химическая физика» (з 1987). Ленінская прэмія 1980. Залаты медаль (1975) і прэмія (1966) імя Дз.І.Мендзялеева АН СССР.

Тв.:

Эффект Мессбауэра и его применения в химии. М., 1963;

Физическая химия позитрона и позитрония. М., 1968;

Туннельные явления в химической физике. М., 1986 (разам з Л.І.Трахтэнбергам, В.М.Флёравым).

т. 4, с. 477

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

бить несов.

1. в разн. знач. біць; (раздроблять — ещё) таўчы́; (о запахе — ещё) дава́ць;

бить кува́лдой біць кува́лдай;

во́лны бьют хва́лі б’юць;

за́тхлость в нос бьёт за́тхласць у нос б’е (дае́);

бить врага́ біць во́рага;

бить зве́ря біць зве́ра;

бить из ору́дий біць з гарма́т;

винто́вка бьёт на два киломе́тра вінто́ўка б’е на два кіламе́тры;

бить по воро́там спорт. біць па варо́тах;

бить по бюрократи́зму біць па бюракраты́зме;

бить кирпи́ч біць (таўчы́) цэ́глу;

в бу́бен бить у бу́бен біць;

часы́ бьют двена́дцать гадзі́ннік б’е двана́ццаць;

кровь бьёт струёй кроў б’е струме́нем;

ка́шель бьёт ка́шаль б’е;

бить (па́хтать) ма́сло біць (збіва́ць) ма́сла;

ружьё бьёт хорошо́ стрэ́льба б’е до́бра;

бить пти́цу на лету́ біць пту́шку на ляту́;

бить хвосто́м біць хвасто́м;

2. (наносить побои, избивать) біць; разг. таўчы́, лупі́ць;

бить ребёнка біць дзіця́;

бить по голове́ біць па галаве́;

3. (забивать — птицу, скот) забіва́ць, рэ́заць, біць; (свиней — обычно) кало́ць;

4. (трясти, приводить в дрожь) разг. трэ́сці, калаці́ць; (о кашле) біць;

его́ бьёт лихора́дка яго́ трасе́ ліхама́нка;

5. карт. біць, крыць;

6. (о поклонах) біць, адбіва́ць;

◊

бить отбо́й біць адбо́й;

бить по карма́ну біць па кішэ́ні;

бить в ладо́ни пля́скаць у ла́дкі (у дало́ні);

бить трево́гу біць трыво́гу;

бить рублём біць рублём;

бить в цель біць у цэль;

бить ми́мо це́ли біць мі́ма цэ́лі;

жизнь бьёт ключо́м жыццё б’е крыні́цай, жыццё кіпі́ць;

бить баклу́ши біць бі́бікі (лы́нды);

бить чело́м біць чало́м;

бить наверняка́ рабі́ць (разлі́чваць) беспамылко́ва;

бить в глаза́ біць (кі́дацца) у вочы;

бить в (одну́) то́чку біць у (адну́) кро́пку, біць у адно́;

бить на эффе́кт біць на эфе́кт;

бить по рука́м біць па рука́х;

бить че́рез край бу́рна праяўля́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)