шчарбі́нка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
шчарбі́нка |
шчарбі́нкі |
| Р. |
шчарбі́нкі |
шчарбі́нак |
| Д. |
шчарбі́нцы |
шчарбі́нкам |
| В. |
шчарбі́нку |
шчарбі́нкі |
| Т. |
шчарбі́нкай
шчарбі́нкаю |
шчарбі́нкамі |
| М. |
шчарбі́нцы |
шчарбі́нках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
шчарбі́нка ж., уменьш.-ласк. щерби́нка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шчарбі́нка, ‑і, ДМ ‑нцы, Р мн. ‑нак; ж.
Памянш.-ласк. да шчарбіна. Усміхаўся.. [бацька] дзіўна, каб шчарбінка, што была ад выбітага ў дзяцінстве зуба, не кожнаму відна была. Сачанка. Камень нагрэўся на сонцы. У шчарбінках на ім рос мяккі.. мох. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шчарбі́на, -ы, мн. -ы, -бін, ж.
1. Пустата паміж зубамі на месцы адсутнага зуба.
2. Зазубрына, няроўнасць у выглядзе маленькай ямкі.
|| памянш. шчарбі́нка, -і, ДМ -нцы, мн. -і, -нак, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Пле́на, плена, плёнка, плёначка ’тонкая шчарбінка або лускавінка на метале’ (Нас.), ’трэшчынка ляза касы, сякеры’ (ТС), параўн. рус. плена ’трэшчынка, наслоены лісточак, бліскаўка ў метале ці камені (напр., лабрадарыт)’, польск. płoń ’пелька’, plonio, чэш. дыял. plena ’шчарбінка ў жалезе’, pleń ’шчарбінка на сякеры’, славац. plena ’тс’, славен. plėna ’шчарбінка ў жалезе’, серб.-харв. шток, plena ’трухлявае месца ў дрэве’, plen(ß)vt plenav ’дрэнна каваны, са шчарбінамі’, ’рыхлы, дуплісты’, балг. плена ’трэшчына, шчыліна’. Паводле Махэка, першаснае значэнне лексемы — як у рус. плець ’зярнятка попелу (у адлітым метале)’, роднасным яму з’яўляецца літ. plėnys попел’, лат. pienes ’белы попел на вуголлі’, а таксама ст.-грэч. σπληδός, σποδός ’попел’ (Махэк₂, 458). Фасмер (3, 278) і інш. (тамсама) супастаўляюць з лат. plova ’неглыбокая трэшчына ў метале’, якое звязваюць з лат. piene ’гаралы акаліна’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)