шмя́каць
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
шмя́каю |
шмя́каем |
| 2-я ас. |
шмя́каеш |
шмя́каеце |
| 3-я ас. |
шмя́кае |
шмя́каюць |
| Прошлы час |
| м. |
шмя́каў |
шмя́калі |
| ж. |
шмя́кала |
| н. |
шмя́кала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
шмя́кай |
шмя́кайце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
шмя́каючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
шмя́каць несов., разг., см. чмя́каць 3
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шмя́каць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм.
1. каго-што. Упускаць, кідаць, утвараючы глухі гук.
2. Стукаць, утвараючы глухі гук.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шмя́кнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Аднакр. да шмякаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шмяк, выкл. у знач. вык.
Разм. Ужываецца паводле знач. дзеясл. шмякаць — шмякнуць і шмякацца — шмякнуцца. Шмяк з дрэва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зашмя́каць
‘пачаць шмякаць - стукаць, утвараючы глухі гук, чмякаць, чвякаць’
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
зашмя́каю |
зашмя́каем |
| 2-я ас. |
зашмя́каеш |
зашмя́каеце |
| 3-я ас. |
зашмя́кае |
зашмя́каюць |
| Прошлы час |
| м. |
зашмя́каў |
зашмя́калі |
| ж. |
зашмя́кала |
| н. |
зашмя́кала |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
зашмя́кай |
зашмя́кайце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
зашмя́каўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Жмя́каць ’чмякаць’ (Нас.). Рус. дыял. жмякать ’есці з чмяканнем; сціскваць; удараць, кідаць’, укр. жма́кати ’жаваць’, балг. дыял. жми́чка ’выдаваць гук мокрага прадмета, калі на яго націскваюць’. Паколькі рус. значэнні звязваюць з коранем *žьm‑ (жаць 2), наўрад ці чыста гукапераймальнае, як указвае наконт балг. слова БЕР, 1, 552. Відаць, тут, з аднаго боку, сувязь з гэтым коранем, а з другога — з гукапераймальнымі тыпу чмякаць, шмякаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)