шкра́баць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шкра́баю шкра́баем
2-я ас. шкра́баеш шкра́баеце
3-я ас. шкра́бае шкра́баюць
Прошлы час
м. шкра́баў шкра́балі
ж. шкра́бала
н. шкра́бала
Загадны лад
2-я ас. шкра́бай шкра́байце
Дзеепрыслоўе
цяп. час шкра́баючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шкра́баць несов., разг. скрести́, цара́пать; (ногами) ша́ркать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шкра́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм.

1. што, чым і без дап. Пакідаючы драпіны ці зачэпліваючы, вадзіць чым‑н. вострым ці цвёрдым па якой‑н. паверхні. Як толькі ён [Рэкс] заўважыў, што мяне няма ў бліндажы, падышоў да дзвярэй і давай шкрабаць кіпцюрамі, прасіцца, каб яго выпусцілі на двор. Пальчэўскі. Нават вярбы не было відаць, хоць галіна шкрабала шыбу зусім блізка. Шамякін. А потым зноў елі моўчкі, толькі чулася, як шкрабалі лыжкі ў талерках. Гаўрылкін. // Разм. Чухаць, скрэбці асобныя часткі цела. Грэчка шкрабае за вухам, хоча нешта сказаць, але тут умешваюцца другія кабеты, і ён маўчыць. Няхай.

2. Зачэпліваючы за што‑н., скрабучы па чым‑н., утвараць шум, шапаценне, шоргат. Па тратуары шкрабалі чыесьці падэшвы... «Работніца і сялянка». Маці ўжо шкрабае доўгім ключом-адмычкай, прасунутай праз дзірку ў вушаку. Паўлаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шкра́баць, шкрэ́баць разм.

1. krátzen vt; schláben vt, rítzen vt (драпаць); zerschrámmen vt (падлогу і г. д.);

2. (нагамі) schlúrfen vi (s)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

шкро́баць несов., разг., см. шкра́баць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шкрабану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Аднакр. да шкрабаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зашкра́баць і зашкрэ́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Пачаць шкрабаць, шкрэбаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шкрэ́баць

‘шкрабаць што-небудзь і без прамога дапаўнення’

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шкрэ́баю шкрэ́баем
2-я ас. шкрэ́баеш шкрэ́баеце
3-я ас. шкрэ́бае шкрэ́баюць
Прошлы час
м. шкрэ́баў шкрэ́балі
ж. шкрэ́бала
н. шкрэ́бала
Загадны лад
2-я ас. шкрэ́бай шкрэ́байце
Дзеепрыслоўе
цяп. час шкрэ́баючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шкро́баць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Тое, што і шкрабаць. Гулка стукацяць дзеравяшкі, шкробаюць чаравікі і боты. Палонныя стаміліся, ідуць не ў нагу, як папала. С. Александровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ашкалёпак ’асколак’ (Касп.). Гл. аскалёпак, параўн. варыянты з ск/шк: скура/шкура, скабы/шкабы, скурат/шкурат, скрабаць/шкрабаць і інш.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)