шкодная чарапашка

т. 17, с. 429

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шко́дны, -ая, -ае.

Які прыносіць шкоду¹ (у 1 знач.); небяспечны.

Ш. для здароўя клімат.

Курыць шкодна (безас., у знач. вык.). Шкодная тэорыя.

|| наз. шко́днасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перагі́б, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Лінія згібання чаго-н.

На перагібе ліста.

2. перан. Парушэнне правільнай лініі ў якой-н. дзейнасці, шкодная крайнасць.

Барацьба з перагібамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шко́дны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. шко́дны шко́дная шко́днае шко́дныя
Р. шко́днага шко́днай
шко́днае		 шко́днага шко́дных
Д. шко́днаму шко́днай шко́днаму шко́дным
В. шко́дны (неадуш.)
шко́днага (адуш.)		 шко́дную шко́днае шко́дныя (неадуш.)
шко́дных (адуш.)
Т. шко́дным шко́днай
шко́днаю		 шко́дным шко́днымі
М. шко́дным шко́днай шко́дным шко́дных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

перагі́б, ‑у, м.

1. Лінія згібання чаго‑н. На перагібе ліста.

2. перан. Парушэнне правільнай лініі ў чыёй‑н. дзейнасці, шкодная крайнасць. Барацьба з перагібамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шко́дны schädlich, schádenbringend;

шко́дная вытво́рчасць gesúndheitsschädlicher Betríeb;

шко́дная прывы́чка éine schädliche Gewóhnheit;

шко́днае рэ́чыва Schádstoff m -(e)s, -e, schädlicher Stoff

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ідэ́йна-шко́дны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ідэ́йна-шко́дны ідэ́йна-шко́дная ідэ́йна-шко́днае ідэ́йна-шко́дныя
Р. ідэ́йна-шко́днага ідэ́йна-шко́днай
ідэ́йна-шко́днае		 ідэ́йна-шко́днага ідэ́йна-шко́дных
Д. ідэ́йна-шко́днаму ідэ́йна-шко́днай ідэ́йна-шко́днаму ідэ́йна-шко́дным
В. ідэ́йна-шко́дны (неадуш.)
ідэ́йна-шко́днага (адуш.)		 ідэ́йна-шко́дную ідэ́йна-шко́днае ідэ́йна-шко́дныя (неадуш.)
ідэ́йна-шко́дных (адуш.)
Т. ідэ́йна-шко́дным ідэ́йна-шко́днай
ідэ́йна-шко́днаю		 ідэ́йна-шко́дным ідэ́йна-шко́днымі
М. ідэ́йна-шко́дным ідэ́йна-шко́днай ідэ́йна-шко́дным ідэ́йна-шко́дных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Нялёгкая (нілёхкая) ’нячыстая сіла’ (кіраўск., Нар. сл.), ’непераадоленая, шкодная сіла; злы лёс, д’ябальская сіла’ (Нас.). Табуізацыя на базе нялёгкі ’які цяжка перанесці’ (Нас.), гл. лёгкі; параўн. нячыстая < нячыстая сіла, някрытая ’тс’ і пад.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

unhealthy [ʌnˈhelθi] adj.

1. нездаро́вы, хвараві́ты

2. шко́дны для здаро́ўя;

an unhealthy diet шко́дная для здаро́ўя дые́та

3. нездаро́вы, паталагі́чны (пра мараль, псіхіку);

show an unhealthy interest праяўля́ць нездаро́вы інтарэ́с

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

гара́чы, -ая, -ае.

1. Які мае высокую тэмпературу, моцна нагрэты.

Гарачая пліта.

Гарачае лета.

Г. цэх (таксама перан.: увогуле шкодная вытворчасць). Падаць гарачае (наз.). Гарачая апрацоўка металаў.

2. перан. Поўны сілы, страсны, палкі.

Г. заступнік.

3. перан. Вельмі напружаны, які праходзіць у інтэнсіўным, напружаным рытме.

Гарачая работа.

Г. бой.

Гарачая пара жніва.

4. перан. Запальчывы, нястрыманы.

◊

Гарачая галава — пра залішне паспешлівага, нястрыманага чалавека.

Па гарачых слядах — адразу.

Пад гарачую руку (разм.) — у момант злосці, раздражнення.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)