шафра́н

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. шафра́н
Р. шафра́ну
Д. шафра́ну
В. шафра́н
Т. шафра́нам
М. шафра́не

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

шафра́н, -у, м.

1. Паўднёвая травяністая расліна сямейства касачовых, а таксама рыльцы яе кветак, высушаныя і расцёртыя на парашок, якія выкарыстоўваюцца як вострая прыправа і фарбавальнік.

2. Гатунак яблыкаў.

|| прым. шафра́навы, -ая, -ае і шафра́нны, -ая, -ае (да 2 знач.).

Шафранавы або шафранны колер (аранжава-жоўты з карычневым адценнем).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шафра́н, -ну м., бот., сад. шафра́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шафра́н

1. бот. шафра́н, -ну м.;

2. (сорт яблок) шафра́н, -ну м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шафра́н, ‑у, м.

1. Культурная расліна сямейства касачовых з лінейным вузкім лісцем і сінявата-фіялетавымі кветкамі; крокус.

2. зб. Высушаныя рыльцы кветак гэтай расліны, якія выкарыстоўваюцца як вострая прыправа, як фарбавальнік харчовых прадуктаў у аранжава-жоўты колер, а таксама прымяняюцца ў парфюмерыі. Масла было такое духмянае і прыгожае з выгляду, што кабеты суседскія, пабачыўшы яго, казалі маёй маме: — Не хочаш праўду сказаць, ты яго шафранам падфарбоўваеш. Дубоўка.

3. Гатунак яблыкаў. Празрысты наліў, васковы шафран, зялёная пуцінка, рабрыстая буйная антонаўка, цёмна-чырвоная «цыганка» і іншыя гатункі яблык.. так густа ўсыпалі галіны, што амаль кожную з іх падтрымлівала падпора. Шамякін.

[Араб. za'frān.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шафран

т. 17, с. 392

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

шафра́н м

1. бат (кветка) Krókus m -ses, -se;

2. кул (прыправы) Sáfran m -s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Шафран Данііл Барысавіч

т. 17, с. 393

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Пепін: пе́нін шафранны ’сорт яблыкаў’ (Сцяшк. Сл.), пе́пінка ’шафран’ (люб., жлоб., жытк., КЭС, ТС), пэпінка, піпен‑шафран ’тс’ (Мат. Гом.), люб. пе́панка, укр. пе́пін ’сорт яблыкаў’, рус. пе́пин шафра́нный ’сорт яблыкаў, выведзены Мічурыным’. Ад франц. pépin ’зернейка, семачка’; гл. таксама шафра́н.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

szafran, ~u

м. шафран

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)