шанава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; незак., каго-што.

1. Беражліва адносіцца, не расходаваць што-н. дарэмна.

Ш. сваё здароўе.

Ш. грошы.

2. Адносіцца з пашанай, павагай да каго-, чаго-н., цаніць што-н., прытрымлівацца чаго-н.

Ш. народныя традыцыі.

Ш. свой аўтарытэт.

Ш. парадак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

шанава́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. шану́ю шану́ем
2-я ас. шану́еш шану́еце
3-я ас. шану́е шану́юць
Прошлы час
м. шанава́ў шанава́лі
ж. шанава́ла
н. шанава́ла
Загадны лад
2-я ас. шану́й шану́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час шану́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

шанава́ць (каго, што) несов.

1. (бережно относиться) бере́чь; щади́ть; (бояться потерять — ещё) дорожи́ть (кем, чем);

ш. во́пратку — бере́чь оде́жду;

ш. здаро́ўе — бере́чь (щади́ть) здоро́вье;

2. (относиться с почтением) чтить, почита́ть; уважа́ть;

ш. па́мяць ся́бра — чтить па́мять дру́га;

шану́й го́нар за́малада — береги́ честь смо́лоду

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

шанава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; незак.

1. каго-што. Беражліва адносіцца, берагчы каго‑, што‑н. Наогул трэба адзначыць, што пінгвіны вельмі шануюць і берагуць свае яйкі. Маўр. — Не шануеш ты сябе, Каця, — уздыхнуўшы, сказала Мурашова. Скрыган. Шануй каня дома, а ён цябе ў дарозе. Прыказка. // што. Не даваць расходавацца чаму‑н. дарэмна; трымаць у цэласці. Шанаваць грошы.

2. каго-што. Клапатліва засцерагаць, берагчы ад чаго‑н. І пачаў [Несцер] гаварыць аб маладосці, што трэба шанаваць маладосць, бо старасці клікаць не трэба. Пестрак.

3. каго-што. Адносіцца з пашанай, павагай да каго‑, чаго‑н. Шанаваць народныя традыцыі. □ Стары Крышан шанаваў свайго зяця Рамана за працавітасць, цвярозасць і сумленне. Грахоўскі. Шануюць людзі памяць аб Крылове, аб яго Косціку... Шамякін. // Цаніць; надаваць; вялікае значэнне чаму‑н. Мельнік вельмі шанаваў свой аўтарытэт. Гамолка. // што. Захоўваць што‑н., прытрымлівацца чаго‑н. — Стойце, хлопцы, давай Шанаваць парадак. Колас. [Карпавіч:] — Я хоць і гарачы, а дысцыпліну нашу шаную... Машара. // што. Аддаваць перавагу. Любяць у Грынях кіно — будуць па колькі разоў глядзець; шануюць танцы — да раніцы і старыя і малыя выседзяць. Пташнікаў. Ну а гэты [чалавек] — шанаваў шпаргалку: Слабасць гэтакую меў здаўна. Гілевіч.

4. каго. Песціць. Андрэя Касцяневіча жыццё не вельмі шанавала. Бацька яго загінуў на фронце, а ў маці, акрамя Андрэя, было яшчэ двое малодшых: Барыс і Наста. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шанава́ць

1. (беражліва ставіцца) schnen vt; bewhren vt; nchsichtig sein (каго-н. ggen A);

не шанава́ць сябе́ schnungslos ggen sich selbst sein;

не шанава́ць сваі́х сіл kine Mühe schuen;

2. (ставіцца з пашанай) chten vt, hren vt, j-m hre zllen; verhren vt, nbeten vt (як святыню)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

шанава́ць

(польск. szanować, ад ням. schonen)

1) беражліва адносіцца да каго-н., чаго-н.;

2) адносіцца з пашанай, павагай да каго-н., чаго-н. (напр. ш. народныя традыцыі).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

шанава́ць

(польск. szanować, ад ням. schonen)

1) беражліва адносіцца да каго-н., чаго-н. (напр. ш. сяброў);

2) адносіцца з пашанай, павагай да каго-н., чаго-н. (напр. ш. народныя традыцыі).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

паме́рлы, -ая, -ае.

Які памёр, перастаў жыць.

Шанаваць памяць памерлых (наз.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

про́дак, -дка, мн. -дкі, -дкаў, м.

Старажытны папярэднік па родзе, а таксама суайчыннік з папярэдніх пакаленняў.

Шанаваць памяць сваіх продкаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чтить несов., книжн. шанава́ць, паважа́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)