чы́таны чи́танный

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чы́таны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чы́таны чы́таная чы́танае чы́таныя
Р. чы́танага чы́танай
чы́танае		 чы́танага чы́таных
Д. чы́танаму чы́танай чы́танаму чы́таным
В. чы́таны (неадуш.)
чы́танага (адуш.)		 чы́таную чы́танае чы́таныя (неадуш.)
чы́таных (адуш.)
Т. чы́таным чы́танай
чы́танаю		 чы́таным чы́танымі
М. чы́таным чы́танай чы́таным чы́таных

Іншыя варыянты: чыта́ны.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чыта́ны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чыта́ны чыта́ная чыта́нае чыта́ныя
Р. чыта́нага чыта́най
чыта́нае		 чыта́нага чыта́ных
Д. чыта́наму чыта́най чыта́наму чыта́ным
В. чыта́ны (неадуш.)
чыта́нага (адуш.)		 чыта́ную чыта́нае чыта́ныя (неадуш.)
чыта́ных (адуш.)
Т. чыта́ным чыта́най
чыта́наю		 чыта́ным чыта́нымі
М. чыта́ным чыта́най чыта́ным чыта́ных

Іншыя варыянты: чы́таны.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чыта́ны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, незакончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чыта́ны чыта́ная чыта́нае чыта́ныя
Р. чыта́нага чыта́най
чыта́нае		 чыта́нага чыта́ных
Д. чыта́наму чыта́най чыта́наму чыта́ным
В. чыта́ны (неадуш.)
чыта́нага (адуш.)		 чыта́ную чыта́нае чыта́ныя (неадуш.)
чыта́ных (адуш.)
Т. чыта́ным чыта́най
чыта́наю		 чыта́ным чыта́нымі
М. чыта́ным чыта́най чыта́ным чыта́ных

Іншыя варыянты: чы́таны.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чы́таны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, незакончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. чы́таны чы́таная чы́танае чы́таныя
Р. чы́танага чы́танай
чы́танае		 чы́танага чы́таных
Д. чы́танаму чы́танай чы́танаму чы́таным
В. чы́таны (неадуш.)
чы́танага (адуш.)		 чы́таную чы́танае чы́таныя (неадуш.)
чы́таных (адуш.)
Т. чы́таным чы́танай
чы́танаю		 чы́таным чы́танымі
М. чы́таным чы́танай чы́таным чы́таных

Кароткая форма: чы́тана.

Іншыя варыянты: чыта́ны.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

чы́таны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад чытаць.

2. у знач. наз. чы́танае, ‑ага, н. Тое, што чыталі, прачыталі. Настаўнік чытаў учора газеты, і чытанае не выходзіць у Міхалкі з галавы. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чи́танный чы́таны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; чы́таны; незак.

1. што і без дап. Адрозніваць і спалучаць літары ў словы, успрымаць што-н. напісанае, надрукаванае літарамі; вымаўляць для тых, хто слухае, што-н. напісанае, надрукаванае.

Ч. па складах.

Бегла ч.

Ч. унукам казку.

2. каго-што і без дап. Знаёміцца са зместам чаго-н. напісанага або надрукаванага (з якім-н. творам, аўтарам і пад.); атрымліваць звесткі з кніг, часопісаў і інш.

Ч. аповесці Васіля Быкава.

Ч. энцыклапедыю.

Хлопчык многа чытае.

3. што. Разумець, разбірацца ў якіх-н. знаках, абазначэннях.

Ч. ноты.

Ч. чарцяжы.

4. што і без дап. Па знешніх прыкметах распазнаваць, угадваць што-н. (перажыванні, думкі і пад.).

Ч. чужыя думкі.

Ён чытаў у яе вачах страх.

5. што. Пераказваць які-н. тэкст на памяць.

Ч. на памяць байкі.

6. што. Выкладаць вусна перад аўдыторыяй.

Ч. лекцыі.

◊

Чытаць мараль (натацыі, павучанні) — гаварыць з кім-н. строгім тонам, робячы вымову, дакараючы за што-н.

|| зак. прачыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -чы́таны.

|| наз. чыта́нне, -я, н., чы́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж. (да 1—3 знач.) і прачыта́нне, -я, н. (да 1, 2, 5 і 6 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)