чыта́нне

‘дзеянне’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. чыта́нне
Р. чыта́ння
Д. чыта́нню
В. чыта́нне
Т. чыта́ннем
М. чыта́нні

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

чыта́нне

‘цыкл лекцый, дакладаў’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. чыта́нне чыта́нні
Р. чыта́ння чыта́нняў
Д. чыта́нню чыта́нням
В. чыта́нне чыта́нні
Т. чыта́ннем чыта́ннямі
М. чыта́нні чыта́ннях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

чыта́нне ср.

1. в разн. знач. чте́ние;

ч. ўго́лас — чте́ние вслух;

маста́цкае ч. — худо́жественное чте́ние;

ч. ле́кцый — чте́ние ле́кций;

кні́га для чыта́ння — кни́га для чте́ния;

Купа́лаўскія ~нні — Купа́ловские чте́ния;

2. (вид репетиции) чи́тка ж.;

ч. ро́лей — чи́тка роле́й;

калекты́ўнае ч. — коллекти́вная чи́тка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

чыта́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. чытаць.

2. звычайна мн. (чыта́нні, ‑яў). Цыкл лекцый ці дакладаў, прысвечаных пэўнаму колу пытанняў. Ленінскія чытанні. Педагагічныя чытанні. Купалаўскія чытанні.

•••

Літаратурнае чытанне — калектыўнае чытанне мастацкіх твораў з мэтай абмеркавання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чыта́нне н Lésen n -s; Lektüre f - (літаратура);

чыта́нне ўго́лас Láutlesen n, láutes Lésen; Vórlesen n (каму-н);

чыта́нне само́му сабе́ stúmmes Lésen;

абавязко́вае чыта́нне Pflíchtlektüre f;

самасто́йнае чыта́нне sélb(st)ständige Lektüre, sélb(st)ständiges Lésen;

выра́знае чыта́нне Rezitatión f;

у пе́ршым [другі́м і г. д.] чыта́нні in érster [zwéiter usw.] Lésung;

педагагі́чныя чыта́нні pädagógische Konferénzen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

мастацкае чытанне

т. 10, с. 193

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

чыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; чы́таны; незак.

1. што і без дап. Адрозніваць і спалучаць літары ў словы, успрымаць што-н. напісанае, надрукаванае літарамі; вымаўляць для тых, хто слухае, што-н. напісанае, надрукаванае.

Ч. па складах.

Бегла ч.

Ч. унукам казку.

2. каго-што і без дап. Знаёміцца са зместам чаго-н. напісанага або надрукаванага (з якім-н. творам, аўтарам і пад.); атрымліваць звесткі з кніг, часопісаў і інш.

Ч. аповесці Васіля Быкава.

Ч. энцыклапедыю.

Хлопчык многа чытае.

3. што. Разумець, разбірацца ў якіх-н. знаках, абазначэннях.

Ч. ноты.

Ч. чарцяжы.

4. што і без дап. Па знешніх прыкметах распазнаваць, угадваць што-н. (перажыванні, думкі і пад.).

Ч. чужыя думкі.

Ён чытаў у яе вачах страх.

5. што. Пераказваць які-н. тэкст на памяць.

Ч. на памяць байкі.

6. што. Выкладаць вусна перад аўдыторыяй.

Ч. лекцыі.

◊

Чытаць мараль (натацыі, павучанні) — гаварыць з кім-н. строгім тонам, робячы вымову, дакараючы за што-н.

|| зак. прачыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -чы́таны.

|| наз. чыта́нне, -я, н., чы́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж. (да 1—3 знач.) і прачыта́нне, -я, н. (да 1, 2, 5 і 6 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

го́ласны, -ая, -ае.

Гучны, звонкі.

Голаснае чытанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

чы́тка, -і, ДМ -тцы, мн. -і, -так, ж.

1. гл. чытаць.

2. Чытанне ўголас чаго-н.

3. Чытанне акцёрамі п’есы па ролях (від рэпетыцыі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пазакла́сны, -ая, -ае.

Які праводзіцца не ў класе, не ў час класных заняткаў.

Пазакласнае чытанне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)