цурчэ́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. - -
2-я ас. - -
3-я ас. цурчы́ць цурча́ць
Прошлы час
м. цурчэ́ў цурчэ́лі
ж. цурчэ́ла
н. цурчэ́ла

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цурчэ́ць несов., см. цурча́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цурча́ць і цурчэ́ць, ‑чыць; незак.

1. Цячы, ліцца цурком. Халодная вада капае на грудзі, на ногі, цурчыць на жвір. Пташнікаў. Ніна ўжо сядзела на зямлі і плакала, пазіраючы спалохана, як па назе цурчыць і цурчыць кроў. Мележ.

2. Утвараць гукі булькання, пералівання (пра вадкасць). Недзе глуха цурчыць вада па разоры. Пестрак. Дунаеву здалося, што ён ужо чуе, як цурчыць вада. Шыловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цурча́ць, цурчэ́ць

1. (цячы) strömen vi (h, s);

2. (пра гукі булькання) ríeseln vi

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

зацурча́ць і зацурчэ́ць, ‑чыць; зак.

Разм. Пачаць цурчаць, цурчэць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пацурча́ць і пацурчэ́ць, ‑чыць; зак.

1. Пачаць цурчаць, цурчэць. Хвілін праз колькі проста над дахам загрымеў гром і на галовы гледачоў пацурчала дажджавая вада. Чыгрынаў.

2. Цурчаць, цурчэць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сю́ркаць ’цвыркаць’, сю́ркаўка ’птушка берасцянка’ (глыб., Сл. ПЗБ). Параўн. укр. сю́ркати ’цвыркаць’, польск. siurczeć ’цурчэць; цячы цурком’, н.-луж. śurkotaś ’цвыркаць, шчабятаць; цурчэць’. Гукапераймальнае, параўн. ЕСУМ, 5, 494.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

babble​2 [ˈbæbl] v.

1. балбата́ць

2. лапата́ць

3. цурча́ць, цурчэ́ць (пра ваду)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

◎ Перацурква́ць ’пераесці’: перагортвала усе яблыкі за зіму (люб., Нар. словатв.). Да пера- і цуртць, цурчэць (гл.). Гукапераймальнае.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

purl

[pɜ:rl]

1.

v.i.

цурчэ́ць (пра ваду́, руча́й)

2.

n.

цурчэ́ньне, цурча́ньне n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)