хоча

Том: 36, старонка: 152.

img/36/36-152_0707_Хоча.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

ло́дар, -а, мн. -ы, -аў, м. (разм.).

Той, хто не хоча працаваць; гультай.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

хаце́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. хачу́ хо́чам
2-я ас. хо́чаш хо́чаце
3-я ас. хо́ча хо́чуць
Прошлы час
м. хаце́ў хаце́лі
ж. хаце́ла
н. хаце́ла
Дзеепрыслоўе
цяп. час хо́чучы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

расхаце́ць, -хачу́, -хо́чаш, -хо́ча; -хаці́; зак., чаго і з інф. (разм.).

Перастаць хацець.

Р. есці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ціка́ўны, -ая, -ае.

Які хоча ўсё ведаць, бачыць; дапытлівы.

Ц. вучань.

|| наз. ціка́ўнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

занараві́цца, -раўлю́ся, -ро́вішся, -ро́віцца; занаравіўся, -вілася; зак.

Занатурыцца, уперціся.

Конь занаравіўся, не хоча ісці ў брод.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

перахаце́ць, -хачу́, -хо́чаш, -хо́ча; -хаці́; зак., чаго і з інф. (разм.).

Тое, што і расхацець.

П. купацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

непако́рны, -ая, -ае.

Які не хоча пакарацца, быць падуладным каму-н.; непаслухмяны.

Непакорная натура.

|| наз. непако́рнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разаспа́цца, -плю́ся, -пі́шся, -пі́цца; -пі́мся, -піце́ся, -пя́цца; -пі́ся; зак. (разм.).

Праспаць даўжэй звычайнага, заснуць надоўга.

Дзіця разаспалася, не хоча ўставаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

санлі́вы, -ая, -ае.

Які вельмі любіць спаць, хоча спаць, схільны да сну, вялы.

Санлівае дзіця.

С. выгляд.

|| наз. санлі́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)