хаджы́
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, нескланяльны
|
адз. |
мн. |
| Н. |
хаджы́ |
хаджы́ |
| Р. |
хаджы́ |
хаджы́ |
| Д. |
хаджы́ |
хаджы́ |
| В. |
хаджы́ |
хаджы́ |
| Т. |
хаджы́ |
хаджы́ |
| М. |
хаджы́ |
хаджы́ |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хаджы́-іма́м
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
хаджы́-іма́м |
хаджы́-іма́мы |
| Р. |
хаджы́-іма́ма |
хаджы́-іма́маў |
| Д. |
хаджы́-іма́му |
хаджы́-іма́мам |
| В. |
хаджы́-іма́ма |
хаджы́-іма́маў |
| Т. |
хаджы́-іма́мам |
хаджы́-іма́мамі |
| М. |
хаджы́-іма́ме |
хаджы́-іма́мах |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
хаджы́, нескл., м.
Ганаровы тытул мусульманіна, які зрабіў паломніцтва ў Мекку (звычайна ставіцца перад імем).
[Араб.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ха́дж
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ха́дж |
| Р. |
ха́джу |
| Д. |
ха́джу |
| В. |
ха́дж |
| Т. |
ха́джам |
| М. |
ха́джы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
хаджы́
(ар. chadji)
ганаровы тытул мусульманіна, які выканаў хадж (звычайна ставіцца перад імем).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
хаджи́ рел. хаджы́ нескл., м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ГІРЭ́І,
Гіраі, дынастыя крымскіх ханаў з сярэдзіны 15 ст. да 1783. Вялі радаслоўную ад Чынгісхана. Першы крымскі хан Хаджы-Гірэй захапіў уладу ў 1443 пры падтрымцы вял. князя ВКЛ Казіміра IV і татарскіх крымскіх князёў з роду Шырын. Крымскае ханства стала незалежным ад Залатой Арды. Хаджы-Гірэй падтрымліваў сяброўскія адносіны з Казімірам IV, мірныя ўзаемадачыненні з Маскоўскай дзяржавай, імкнуўся забяспечыць сваю незалежнасць ад Турцыі. Пасля смерці Хаджы-Гірэя ў 1466 у выніку працяглай барацьбы ханам стаў яго малодшы сын Менглі-Гірэй (панаваў да 1515 з 2 невял. перапынкамі). У 1475 Крымскае ханства трапіла ў васальную залежнасць ад Турцыі, турэцкія султаны прызначалі ханаў выключана з роду Гірэяў. У 15—17 ст. Гірэі арганізоўвалі рабаўнічыя паходы на суседнія краіны. Апошні крымскі хан Шагін-Гірэй пад прымусам рас. ўрада ў лют. 1783 адмовіўся ад трона, а Крымскае ханства далучана да Расіі.
І.Б.Канапацкі.
т. 5, с. 264
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)