Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ухі́л, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Нахіленая пакатая паверхня, схіл.
Цягнік ідзе пад у.
2.перан. Пэўны напрамак дзейнасці, інтарэсаў, спецыялізацыі.
Школа з мастацкім ухілам.
3.перан. Адхіленне, адыход ад асноўнай лініі ў поглядах, палітыцы.
Правы ў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ухі́л, -лу м., в разн. знач. укло́н;
пра́вы ўхіл — полит. пра́вый укло́н;
ле́вы ўхіл — полит. ле́вый укло́н;
шко́ла з маста́цкім ~лам — шко́ла с худо́жественным укло́ном;
адміністрацы́йны ўхіл — администрати́вный укло́н
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ухі́л, ‑у, м.
1. Пэўны напрамак дзейнасці, інтарэсаў, спецыялізацыі. Лазарэт будзе мець хірургічны ўхіл.Алешка.Кожная навучальная ўстанова з будаўнічым ухілам пасылала.. [на будаўніцтва магістралі] некалькі сваіх выпускнікоў.Пальчэўскі.// Наяўнасць здольнасці да чаго‑н. Гаварыў ён па-беларуску прыгожа, нават, я сказаў бы, з літаратурны ўхілам.Дубоўка.
2. Адхіленне, адыход ад генеральнай лініі партыі. Асабліва актыўную дзейнасць праявілі .. [Я. Купала і Я. Колас] у часы барацьбы з рознымі нацыяналістычнымі скажэннямі і ўхіламі.Шакун.
3. Нахіленая, пакатая паверхня; схіл, адхон. Было ясней за яснае: вагоны, пакінутыя на ўхіле незатарможанымі, скрануліся з месца і пакаціліся самі па сабе...Васілёнак.
•••
Левы ўхіл — чужая марксізму-ленінізму псеўдарэвалюцыйная, авантурыстычная палітыка, якая прыкрывае рэвалюцыйнай фразай апартуністычную, згодніцкую сутнасць.
Правы ўхіл (у ВКП (б) — апартуністычная плынь у 1928–30 гг., якая адмаўляла неабходнасць і магчымасць паскоранай індустрыялізацыі краіны, правядзенне калектывізацыі сельскай гаспадаркі і прапаведвала «тэорыю» затухання класавай барацьбы і мірнага ўрастання кулака ў сацыялізм.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ухі́лм.
1. (адхон) Ábschüssigkeit f -, -en; Ábfall m -(e)s, -fälle;
2. (напрамакдзейнасці, інтарэсаў, здольнасцяў) Néigung f -, -en;
3. (тэндэнцыя, спецыялізацыя) Éinstellung f -, -en, Éinschlag m -(e)s, -schläge; Richtung f -, -en; Spezialisíerung f -, -en;
шко́ла з тэхні́чным ухі́ламéine Schúle mit téchnischem Schwérpunkt;
4.паліт.Ábweichung f -, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
bias[ˈbaɪəs]n.
1. прадузя́тыя адно́сіны; дыскрыміна́цыя
2. тэндэ́нцыя; ухі́л
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
gradient[ˈgreɪdiənt]n.
1.ухі́л; пад’ём
2.phys., math. градые́нт
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
odchylenie
н.
1. адхіленне;
2.паліт.ухіл
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Schräge
f -, -n
1) тэх. нахі́л, скос, ухі́л
2) буд. дыягана́ль
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
АСЫ́ПАК,
намнажэнне несартаваных абломкаў скальных горных парод, якое ўтвараецца ў выніку скочвання або саслізгвання разбуранага выветрываннем абломкавага матэрыялу на стромкіх схілах (ухіл звычайна больш за 30%). Звычайна маюць форму конуса даўжынёй дзесяткі і сотні метраў з расшыранай асновай, каля падножжа схілаў іншы раз утвараюць шлейфы. Магутнасць намнажэння да дзесяткаў метраў. Развіццё асыпку улічваецца пры буд-ве горных дарог, ліній электраперадач і інш.