усталё́ўвацца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. усталё́ўваюся усталё́ўваемся
2-я ас. усталё́ўваешся усталё́ўваецеся
3-я ас. усталё́ўваецца усталё́ўваюцца
Прошлы час
м. усталё́ўваўся усталё́ўваліся
ж. усталё́ўвалася
н. усталё́ўвалася
Загадны лад
2-я ас. усталё́ўвайся усталё́ўвайцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час усталё́ўваючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

усталёўвацца несов.

1. (надёжно укрепляться) устана́вливаться; утвержда́ться, упро́чиваться;

2. обосно́вываться, устра́иваться;

3. (формироваться, складываться) устана́вливаться;

1-3 см. усталява́цца;

4. страд. устана́вливаться; устра́иваться; укрепля́ться, утвержда́ться, упро́чиваться; см. усталёўваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усталёўвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да усталявацца.

2. Зал. да усталёўваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

усталява́цца, -лю́юся, -лю́ешся, -лю́ецца; -лю́йся; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Надзейна ўстанавіцца, умацавацца, зрабіцца ўстойлівым, наступіць.

Улада ўсталявалася.

Зіма ўсталявалася.

Усталявалася цішыня.

2. Асесці, уладкавацца дзе-н.

Ён усталяваўся на новым месцы.

3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Наладзіцца, замацавацца, стаць звычаем, традыцыяй.

Паміж імі ўсталяваліся добрыя адносіны.

У нас ужо ўсталявалася такая традыцыя.

|| незак. усталёўвацца, -аюся, -аешся, -аецца.

|| наз. усталява́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упро́чиваться возвр., страд. умацо́ўвацца, замацо́ўвацца; усталёўвацца; см. упро́читься, упро́чивать;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

воцаря́ться несов.

1. уст. станаві́цца царо́м;

2. запано́ўваць, настава́ць, усталёўвацца; см. воцари́ться.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

утвержда́ться

1. уст. (устанавливаться) устана́ўлівацца, усталёўвацца; (укрепляться) умацо́ўвацца, угрунто́ўвацца; (закрепляться) замацо́ўвацца;

2. (убеждаться) умацо́ўвацца, перако́нвацца;

3. страд. устана́ўлівацца, усталёўвацца; умацо́ўвацца, угрунто́ўвацца; замацо́ўвацца; зацвярджа́цца, сцвярджа́цца; перако́нвацца; каза́цца, гавары́цца; упэ́ўнівацца; см. утвержда́ть;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГА́ННА СЦЮ́АРТ (Anne Stuart)

(6.2.1665, Лондан—1.8.1714),

каралева Англіі, Шатландыі і Ірландыі з 1702, з 1707 Вялікабрытаніі; апошняя з дынастыі Сцюартаў. Дачка караля Якава II. Узышла на прастол у адпаведнасці з актам аб прастоланаследаванні (1701), які значна абмяжоўваў правы кароны. Пры ёй пачаў усталёўвацца парадак, паводле якога ўрад фарміраваўся з дзеячаў партыі (вігі або торы), якая мела большасць у палаце абшчын.

т. 5, с. 29

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

устана́вливаться

1. (определяться, наступать) устана́ўлівацца; (становиться устойчивым) усталёўвацца; (налаживаться) нала́джвацца;

2. (складываться) склада́цца, скла́двацца; (формироваться) фармірава́цца; (вырабатываться) выпрацо́ўвацца; см. установи́ться;

3. страд. устана́ўлівацца; ста́віцца; вызнача́цца; нала́джвацца; выяўля́цца; см. устана́вливать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

уставля́ться

1. (размещаться, умещаться) разг. размяшча́цца, умяшча́цца;

2. (оказываться заставленным чем-л.) разг. застаўля́цца, устаўля́цца;

3. (глазами, взором) разг. утаро́плівацца;

4. (устанавливаться, утверждаться) прост. устана́ўлівацца, нала́джвацца, усталёўвацца;

5. страд. устаўля́цца; расстаўля́цца; застаўля́цца; утаро́плівацца; см. уставля́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)