упячы́, упяку́, упячэ́ш, упячэ́; упячо́м, упечаце́, упяку́ць; упёк, упякла́, -ло́; упячы́; упе́чаны; зак.

1. што. Спячы, добра прапячы.

У. хлеб.

2. каго (што). Адправіць куды-н. супраць волі; зняволіць (разм.).

У. ў глуш.

У. ў турму.

3. каго. Папракнуць, з’едліва сказаць што-н. каму-н. (разм.).

У. каго-н. на сходзе.

4. што. Марна патраціць (разм.).

Упяклі столькі грошай.

|| незак. упяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упячы́

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. упяку́ упячо́м
2-я ас. упячэ́ш упечаце́
3-я ас. упячэ́ упяку́ць
Прошлы час
м. упё́к упяклі́
ж. упякла́
н. упякло́
Загадны лад
2-я ас. упячы́ упячы́це
Дзеепрыслоўе
прош. час упё́кшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

упячы́ сов.

1. упе́чь; ужа́рить;

у. хлеб — упе́чь хлеб;

у. са́ла — ужа́рить са́ло;

2. прост. (ударить) оже́чь;

3. разг. (сказать что-л. язвительное) уколо́ть, уе́сть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упячы́, упяку, упячэш, упячэ; упячом, упечаце, упякуць; пр. упёк, упякла, ‑ло; заг. упячы; зак.

1. што. Спячы; добра прапячы. Упячы хлеб.

2. каго. Разм. Адправіць куды‑н. супраць волі. У польскай арміі.. [Максіма] ў страявую часць не ўзялі, а ўпяклі ў санітарны батальён. Машара. // Пасадзіць у турму, зняволіць. — Ды не! — запярэчыў .. [Лабановіч] сам сабе. — Некаму гэта патрэбна. Вось жа і мяне ўпяклі ў астрог, нават не паклапаціўшыся падперці прысуд доказамі. Колас. [Антось:] — Эх ты, чалавек — на галаве шапка! На каго ж ты пойдзеш са скаргай? На роднага брата! Табе будзе добра, як яго ў каталажку ўпякуць? С. Александровіч.

3. каго. Разм. Папракнуць каго‑н., з’едліва сказаць што‑н. каму‑н. — Мала ж ты каму верыш! — упёк.. [Башлыкова] хтосьці з залы, голасна, злосна. Мележ. Кожнае Званцова слова здавалася .. [Макару] зручным, каб упячы і яго, і Ёсіпа. Дуброўскі.

4. што. Разм. Марна патраціць, выдаткаваць. Паказальную кашару будавалі! — грошы ўпяклі, а карысці ніякай. Асіпенка.

5. па чым. Разм. Выцяць каго‑н. З усяго размаху ўпёк па спіне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упячы́ разм.

1. (адправіць куды-н. супраць яго волі) stécken vt;

◊

упячы́ ў турму́ ins Gefängnis stécken;

2. (папракнуць каго-н.) vórwerfen* vt (D); j-m éinen Vórwurf máchen (чым-н. wegen G)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

упяка́ць гл. упячы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упе́чь сов., прям., перен. упячы́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упе́чаны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад упячы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упе́чаны упечённый; ужа́ренный; см. упячы́ 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упяка́ць несов. упека́ть; ужа́ривать; см. упячы́ 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)