упа́рваць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. упа́рваю упа́рваем
2-я ас. упа́рваеш упа́рваеце
3-я ас. упа́рвае упа́рваюць
Прошлы час
м. упа́рваў упа́рвалі
ж. упа́рвала
н. упа́рвала
Загадны лад
2-я ас. упа́рвай упа́рвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час упа́рваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

упа́рваць несов., в разн. знач. упа́ривать; (лошадь — ещё) взмы́ливать; см. упа́рыць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упа́рваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да упарыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

упа́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак.

1. што. Парачы, згатаваць, давесці да патрэбнага стану.

У. рэпу.

2. каго (што). Увагнаць у пот цяжкай, напружанай працай.

Гэта работа мяне ўпарыла.

3. каго. Загнаць (каня) да поту, узмыліць.

|| незак. упа́рваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упа́ривать несов., в разн. знач. упа́рваць; см. упа́рить;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

взмы́ливать несов.

1. разг. намы́льваць, узмы́льваць;

2. (лошадь) упа́рваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

упа́рвацца несов.

1. в разн. знач. упа́риваться; (сильно уставать — ещё) запа́риваться; (покрываться потом — ещё) поте́ть; (о лошади — ещё) взмы́ливаться; см. упа́рыцца;

2. страд. упа́риваться; см. упа́рваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

sweat

[swet]

1.

n.

1) пот -у m.

He was in a cold sweat from fear — Яго́ абліло́ хало́дным по́там ад стра́ху

2) ві́льгаць f. (на шы́бах, тру́бах)

2.

v.i. sweat or sweated, sweating

1) паце́ць, патне́ць, макрэ́ць, управа́ць

2) паце́ць, запацява́ць (пра шкло)

3) informal паце́ць, ця́жка працава́ць

4) хвалява́цца

to sweat over delay — нэрвава́цца з прычы́ны затры́мкі

3.

v.t.

1) упа́рваць, заганя́ць (каня́)

2) прымуша́ць ця́жка працава́ць

3) прыліто́ўваць, пая́ць (мядзя́ныя тру́бы)

•

- sweat it out

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

узяць, атрымаць, прыняць, забраць / прымусова: адняць, захапіць / прымусова на карысць дзяржавы: рэквізаваць; хапнуць, ухапіць, адхапіць, схапіць, цапнуць, уварваць, урваць, вырваць, запарваць, упарваць, заграбастаць, палатацца (разм.); прыгарнуць, садраць, здзерці, скубянуць, злупіць, заграбці, уграбці, грабянуць (перан.) □ прыбраць да рук, вырваць з рук, вырваць з горла, вырваць з зубоў

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)