унушы́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
унушу́ |
унушы́м |
| 2-я ас. |
унушы́ш |
унушыце́ |
| 3-я ас. |
унушы́ць |
унуша́ць |
| Прошлы час |
| м. |
унушы́ў |
унушы́лі |
| ж. |
унушы́ла |
| н. |
унушы́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
унушы́ |
унушы́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
унушы́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
унушы́ць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць.
Зак. да унушаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
унуша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.
Дзейнічаць на псіхіку з мэтай выклікаць пэўную рэакцыю; прыводзіць у стан гіпнозу.
|| зак. унушы́ць, -шу́, -шы́ш, -шы́ць; -шы́м, -шыце́, -ша́ць.
|| наз. унушэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
унушэ́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. унушаць — унушыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суге́стыя, ‑і, ж.
1. Уздзеянне на волю чалавека з мэтай унушыць яму якія‑н. думкі, перакананне пачуцці.
2. Метад псіхатэрапіі — мэтанакіраванае ўздзеянне словам на псіхіку хворага пры яго лячэнні.
[Лац. suggestio — унушэнне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
суге́стыя
(лац. suggestio = унушэнне)
1) уздзеянне на волю чалавека з мэтай унушыць яму пэўныя думкі, перакананні;
2) мэтанакіраванае ўздзеянне словам на псіхіку хворага пры яго лячэнні.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Натхне́нне ’рус. вдохновение’ (Нас., Гарэц., Бяльк., ТСБМ). Утворана ад натхнуць ’унушыць каму-небудзь спосаб свайго мыслення’ (Нас.), гл. тхаць, тхнуць ’дыхаць, веяць’; у сувязі з гэтым няма падстаў лічыць калькай з рус. вдохновение (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 120), таксама як і натхняць — калькай з укр. надихувати ’тс’ (параўн. Баханькоў, Весці АН БССР, 1981, 1, 121). Параўн. паралельнае ўтварэнне ад натхаць ’унушаць свой спосаб мыслення, свае думкі’ — натханне ’ўнушэнне’ (Гарэц.), нытханне ’задуменне, задума’ (Бяльк.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
слі́пер
(ад англ. sleep = спаць)
той, каго прыводзяць у гіпнатычны стан з мэтай унушыць яму пэўныя адчуванні, выклікаць гатоўнасць да пэўных дзеянняў.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
внуши́ть сов.
1. (вызвать) вы́клікаць; (возбудить) абудзі́ць; (вселить) усялі́ць, пасялі́ць, нада́ць; (навеять) наве́яць; (при помощи гипноза) унушы́ць;
2. навучы́ць; (уговорить) угавары́ць; (подговорить) намо́віць; (убедить) перакана́ць; см. внуша́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)