узмацні́ць, -мацню́, -мо́цніш, -мо́цніць; -мо́цнены; зак., што.

Зрабіць мацнейшым.

У. гук.

Артылерыя ўзмацніла агонь.

У. выхаваўчую работу.

|| незак. узмацня́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. узмацне́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узмацні́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. узмацню́ узмо́цнім
2-я ас. узмо́цніш узмо́цніце
3-я ас. узмо́цніць узмо́цняць
Прошлы час
м. узмацні́ў узмацні́лі
ж. узмацні́ла
н. узмацні́ла
Загадны лад
2-я ас. узмацні́ узмацні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час узмацні́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

узмацні́ць сов., в разн. знач. уси́лить;

у. гук — уси́лить звук;

артыле́рыя ўзмацні́ла аго́нь — артилле́рия уси́лила ого́нь;

у. выхава́ўчую рабо́ту — уси́лить воспита́тельную рабо́ту

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узмацні́ць, ‑мацню, ‑моцніш, ‑моцніць; зак., што.

1. Павялічыць трываласць чаго‑н., умацаваць што‑н. [Алесь:] — Мы ўзмоцнім перамычку на канале, які злучае азярцо .. з возерам Доўгім. Броўка.

2. Зрабіць больш моцным па ступені праяўлення, павялічыць. Узмацніць гук, Узмацніць уражанне. □ Стары алень узмацніў націск. Яшчэ хвіліна, і малады алень адскочыў убок, потым павярнуўся і кінуўся раптам наўцёкі. В. Вольскі. / Пра думкі, пачуцці і пад. Тая акалічнасць, што Цётка, Янка Купала, Якуб Колас самі былі сведкамі і ўдзельнікамі рэвалюцыйных падзей, узмацніла іх веру ў народ. Каваленка. // Надаць большую выразнасць, яркасць чаму‑н. (мастацкаму вобразу і пад.). Той жа мэце — паўней рэалізаваць задуму, узмацніць эмацыянальную дзейнасць твора — служыць і інтанацыйнае багацце верша. Гіст. бел. сав. літ.

3. Зрабіць больш моцным, дзейсным, эфектыўным (пра ваенныя дзеянні). Артылерыя ўзмацніла агонь. □ У тыле ворага беларускія партызаны ўзмацнілі ўдары па ворагу. «Маладосць».

4. Павысіць баяздольнасць чаго‑н. Узмацніць гарнізон. □ Ліда прынесла нярадасную вестку: ахову лагера, дзе знаходзіўся Мікола, узмацнілі. Федасеенка. — Падняць усіх, узмацніць пасты, — загадаў начальнік заставы. Пальчэўскі. // Зрабіць больш магутным, больш уплывовым (у эканамічных, палітычных і іншых адносінах). Узмацніць сацыялістычную дзяржаву. □ [Серафім:] — Аднак гэта [арышты членаў КПЗБ] не пахіснула рады партыі, а, наадварот, узмацніла. Машара.

5. Актывізаваць (чыю‑, якую‑н. дзейнасць, работу і пад.); палепшыць. Узмацніць выхаваўчую работу. □ Каб узняць узровень лекцыйнай прапаганды, патрэбна ўзмацніць дапамогу лектарам, праводзіць з імі семінары, .. абагульняць вопыт лепшых. «Звязда».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узмацні́ць, узмацня́ць verstärken vt; verschärfen vt, stigern vt (зрабіць больш інтэнсіўным); verschlmmern vt (пагоршыць);

узмацні́ць назіра́нне [ува́гу] die Bebachtung [die ufmerksamkeit] verschärfen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

уси́лить сов. узмацні́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

усугу́би́ть сов. павялі́чыць; узмацні́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

tone up

узмацні́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

ужесточи́ть сов. узмацні́ць жо́рсткасць, зрабі́ць больш жо́рсткім.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узмацня́ць несов., в разн. знач. уси́ливать; см. узмацні́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)