узбіва́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. узбіва́ю узбіва́ем
2-я ас. узбіва́еш узбіва́еце
3-я ас. узбіва́е узбіва́юць
Прошлы час
м. узбіва́ў узбіва́лі
ж. узбіва́ла
н. узбіва́ла
Загадны лад
2-я ас. узбіва́й узбіва́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час узбіва́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

узбіва́ць несов.

1. (наколачивать ударами) набива́ть; (на остриё, рукоятку) наса́живать;

2. разг. (с усилием надевать что-л.) натя́гивать, напя́ливать;

3. (вспенивать) взбива́ть;

4. (делать рыхлым, пушистым) взбива́ть;

5. разг. (высоко класть одно поверх другого) взгроможда́ть;

6. (дробя) снима́ть;

1-6 см. узбі́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узбіва́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да узбіць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

узбі́ць, узаб’ю́, узаб’е́ш, узаб’е́; узаб’ём, узаб’яце́, узаб’ю́ць; узбі́ў, -бі́ла; узбі́; узбі́ты; зак., што.

1. Ударам ці ўдарамі насадзіць, накалоць.

У. абруч на бочку.

У. вілкі на вожаг.

2. Надзець, насунуць на што-н. зверху або з цяжкасцю надзець што-н. вузкае, цеснае (разм.).

Ледзь узбіў паліто на плечы.

3. Лёгкімі ўдарамі зрабіць больш рыхлым, пышным, пеністым.

У. падушку.

У. смятанку.

4. Разбіць яйка на патэльню (разм.).

5. Паставіць, пакласці, павесіць што-н. на вельмі высокае, нязручнае месца (разм.).

Куды ты ўзбіў гэту скрынку?

|| незак. узбіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узбіва́ць, узбі́ць

1. (набіваць, насаджваць):

узбіва́ць абручы́ на бо́чку Réifen áufziehen*, ein Fass bínden*; beféstigen vt, féstnageln аддз. vt;

2. кул. (яйкі) rühren vt; (смятану, бялкі) (zu Schaum) schlágen* vt;

3. (падушкі) áufklopfen vt, áufschütteln vt; (валасы) áufkämmen vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

взбива́ть несов. узбіва́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узбіва́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле дзеясл. узбіваць — узбіць (у 1–4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мусі́раваць, -рую, -руеш, -руе; -руй; незак.

1. што. Узбіваць пену, прымушаць што-н. пеніцца.

2. Іскрыцца, пеніцца (пра напоі; спец.).

Віно мусіруе.

3. перан., што. Распаўсюджваць, перабольшваючы значэнне якіх-н. вестак.

М. чуткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

узбіва́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да узбіцца.

2. Зал. да узбіваць (гл. узбіць у 1–4 і 6 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шэрсць, -і, ж.

1. Валасяное покрыва жывёл.

Гладкая ш.

Валіць ш. (рыхтуючы да апрацоўкі, узбіваць, збіваць).

2. Пража з такіх валасоў.

Вязаць шкарпэткі з шэрсці.

3. Тканіна з такой пражы.

Сукенка з шэрсці.

|| прым. шарсцяны́, -а́я, -о́е (да 2 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)