тунэ́ль

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. тунэ́ль тунэ́лі
Р. тунэ́лю тунэ́ляў
Д. тунэ́лю тунэ́лям
В. тунэ́ль тунэ́лі
Т. тунэ́лем тунэ́лямі
М. тунэ́лі тунэ́лях

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

тунэ́ль, -я, мн. -і, -яў, м.

Падземны пераход або праезд, пракладзены пад ракой, гарой або пад якім-н. іншым збудаваннем.

Праходка тунэля.

Т. працягласцю ў чатырыста метраў.

|| прым. тунэ́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тунэ́ль м. тунне́ль, тонне́ль

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тунэль

т. 16, с. 31

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

тунэ́ль м. Túnnel m -s, - і -s, Tunéll n -s, -e;

пракла́сці тунэ́ль éinen Túnnel gráben*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

тунэ́ль

(англ. tunnel)

скразны праход, праезд, пракапаны пад зямлёй або прабіты ў гарах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

тунэ́ль

(англ. tunnel)

скразны праход, праезд, пракапаны пад зямлёй або прабіты ў гарах.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ГІДРАТЭХНІ́ЧНЫ ТУНЭ́ЛЬ,

гарызантальны або нахілены падземны вадавод замкнёнага папярочнага сячэння з напорным ці безнапорным рухам вады, які пракладваецца без раскрыцця грунту. Паводле воднагасп. прызначэння адрозніваюць гідратэхнічныя тунэлі энергетычныя (падводзяць ваду да ГЭС або адводзяць яе), ірыгацыйныя, вадаскідныя (для скіду лішкаў вады з вадасховішчаў), будаўнічыя (для часовага пропуску вады пры буд-ве гідравузла), камунальныя (водаправодныя і каналізацыйныя; у Мінску іх каля 40 км), камбінаваныя.

Будуюцца горным спосабам (з плоскімі падэшвай і сценамі, скляпеністым перакрыццем) або праходкай механізаванымі і немеханізаванымі шчытамі (круглай формы, з абдзелкай са зборнага ці маналітнапрасаванага бетону). Для бяспечнага правядзення горнабуд. работ перад пастаяннай абдзелкай робяць мацаванне — метал. арачнае, анкернае, напырск-бетоннае, камбінаванае. Абдзелка бетонная або жалезабетонная, камбінаваная (з вонкавым маналітным бетонным кальцом, унутры — стальная ці таркрэт-абалонка з проціфільтрацыйнай пракладкай або без яе). Пад тунэлем часам робяць дрэнаж, на ўваходзе і выхадзе — агалоўкі (парталы) з смеццезатрымальнымі рашоткамі і затворамі, на выхадзе — вадабойны калодзеж і інш.

Літ.:

Гидротехнические сооружения. Ч. 2. М., 1979.

М.М.Кунцэвіч.

т. 5, с. 234

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

тонне́ль тунэ́ль, -ля м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тунне́ль тунэ́ль, -ля м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)