тубы́лец, -льца, мн. -льцы, -льцаў, м.

Тое, што і туземец.

|| ж. тубы́лка, -і, ДМ -лцы, мн. -і, -лак.

|| прым. тубы́льскі, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ту́былец

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ту́былец ту́быльцы
Р. ту́быльца ту́быльцаў
Д. ту́быльцу ту́быльцам
В. ту́быльца ту́быльцаў
Т. ту́быльцам ту́быльцамі
М. ту́быльцу ту́быльцах

Іншыя варыянты: тубы́лец.

Крыніцы: biryla1987, krapivabr2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

тубы́лец

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. тубы́лец тубы́льцы
Р. тубы́льца тубы́льцаў
Д. тубы́льцу тубы́льцам
В. тубы́льца тубы́льцаў
Т. тубы́льцам тубы́льцамі
М. тубы́льцу тубы́льцах

Іншыя варыянты: ту́былец.

Крыніцы: nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ту́былец, -льца м. тузе́мец; абориге́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ту́былец, ‑льца, м.

Тое, што і туземец. Другія за шмаццё, за ром, За шкло, люстэркі, фарбы У тубыльцаў і ў іх багоў Выманівалі скарбы. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ту́былец ‘туземец, мясцовы жыхар, абарыген, аўтахтон’ (ТСБМ, Гарб., Нас., Некр. і Байк., Яруш., ЛА, 3), тубы́лец ‘тс’ (Гарэц., Байк. і Некр.), ту́быліц ‘тс’ (Бяльк.), сюды ж ту́былнык ‘мясцовы жыхар’ (Клім.), ту́бельцы ‘карэнныя жыхары’ (Жд. 3), ту́былнэц, ту́былнык ‘тутэйшы’ (стол., Нар. лекс.); ту́болец, ту́бэлэц, ту́былнык (палес., ЛА, 3), ст.-бел. тубылецъ ‘карэнны жыхар пэўнай мясцовасці’ (ГСБМ). Паводле Жлуткі (174, 175), апошняе адпавядала юрыдычнаму мясцоваму лац. incola ‘тубылец, тутэйшы, карэнны жыхар’ або indigena ‘тс’ і ‘нованабілант; шляхціц-іншаземец’. З польск. tubylec ‘тс’; Кюнэ (111) выводзіць са ст.-польск. tu і bydliciel ці іншага назоўніка, утворанага ад bydlić ‘пражываць, жыць’, а не być, што не бясспрэчна, параўн. ЕСУМ (5, 667), гл. таксама тужылец. Сюды ж тубы́ліца ‘мясцовая жыхарка’ (Байк. і Некр.), тубы́льны ‘аўтахтонны’ (там жа), ту́былный ‘мясцовы’ (кобр., Ск. нар. мовы). Гл. таксама тубалка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ту́былец м., ту́былка ж. Éingeborene (sub) m, f -n, -n

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ту́былка, ‑і, ДМ ‑лцы; Р мн. ‑лак; ж.

Жан. да тубылец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тузе́мец тубы́лец, -льца м.; тузе́мец, -мца м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тузе́мец м. гл. тубылец

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)