три тры, род. трох.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

три

Том: 34, старонка: 8.

img/34/34-008_0037_Три.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

паўчварта́ разг., уст. три с полови́ной

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

провоева́ть сов. праваява́ць;

провоева́л три го́да праваява́ў тры гады́.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

три́жды нареч.

1. тро́йчы; (три раза) тры разы́;

2. (об умножении) тры ў (на)…;

три́жды три тры ў тры, тры на тры.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Тры ‘лік і лічба 3’, ‘колькасць, абазначаная лічбай 3’ (ТСБМ, Некр. і Байк., Федар. 4, Ян., ТС, Сл. ПЗБ), трі ‘тс’ (Бяльк.), ст.-бел. три, тры ‘лік, колькасць 3; група з трох чалавек’, трии ‘тс’ (ГСБМ). Звяртаецца ўвага на спалучэнне ў народнай мове няпарных лічбаў: тры пяць ‘тры разы па пяць’ (адсюль народнаэтымалагічнае тлумачэнне назвы Прыпяць), тры дзевяць — колькасць вугалькоў пры зняцці ўрокаў і інш. (Кольб., 441). Укр. три, трийе (м. р.), рус. три, стараж.-рус. трье (м. р.), три (ж. і н. р.), польск. trzej ‘трое мужчын’, trzy, ст.-польск. trzy (з XV ст.), trze (м. р. асабовы), н.-луж. tśo (пра мужчын), tśi, в.-луж. tři (ж. і н. р.), tšo (м. р.), палаб. tåri; чэш. tři, ст.-чэш. tři (ж. і н. р.), třie (м. р.); славац. trî (ж. і н. р.), traja (м. р.), славен. tri (ж. і н. р.), tríje (м. р.), харв. trî, серб. три̂, макед. три, балг. три́(те), ст.-слав. триѥ (м. р.), три (ж. і н. р.). Прасл. *trьje (м. р.), *tri (ж. і н. р.) роднаснае ст.-інд. tráyah (м. р.), trī, tríni (н. р.), авест. vrayō, арм. erek‘, ст.-грэч. τρετς, дыял. τρέες, τρης, алб. tre, trí, лац. trēs, оск. trís, вал. tri, тахар. A tre, хецк. tri, ст.-ісл. þrír, гоцк. þreis, þreja, літ. trys, лат. trî < і.-е. *trei̯‑ ‘тры’, *trei̯o‑/*troi̯o ‘трое’ (Фасмер, 4, 101–102; Чарных, 2, 262; Скок, 3, 500–501; Махэк₂, 657; Брукнер, 580; Борысь, 651; ЕСУМ, 5, 634; Бязлай, 4, 224–225; Новое в рус. этим., 235–237; ESJSt, 16, 983).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

поги́бель пагі́бель, -лі ж.;

в три поги́бели у тры пагі́белі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

трохгадо́вы

1. (продолжающийся три года) трёхгоди́чный, трёхгодово́й, трёхле́тний;

2. (рассчитанный на три года) трёхгоди́чный, трёхгодово́й;

3. (трёх лет от роду) трёхле́тний, трёхгодова́лый

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

руче́й руча́й, -чая́ м.;

пла́кать в три ручья́ пла́каць го́ркімі сляза́мі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

цаца́нка: абяца́нка — ц., а ду́рню ра́дасць посл. обе́щанного три го́да ждут

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)