трепа́ть несов.
1. (развевать) развява́ць; (рвать) рваць; (мотать) матля́ць; (трясти) трэ́сці; (тормошить) тармасі́ць; (дёргать) ту́заць; (волосы и т. п.) перабіра́ць, кудла́ціць; (за волосы — в наказание) цяга́ць;
ве́тер тре́плет её пла́тье ве́цер развява́е (рве) яе́ суке́нку;
шква́лом тре́плет паруса́ шква́лам рве (матля́е, развява́е) ве́тразі;
лиса́ тре́плет ку́рицу ліса́ тармо́сіць ку́рыцу;
ве́тром тре́плет гри́ву ве́трам развява́е гры́ву;
трепа́ть кого́-л. за́ волосы цяга́ць (ту́заць) каго́-не́будзь за валасы́;
2. (о костюме, обуви и т. п. — рвать) разг. трапа́ць, драць, дзе́рці; бузава́ць;
он бы́стро тре́плет оде́жду ён ху́тка трэ́пле (дзярэ́, бузу́е) адзе́нне;
3. (о лихорадке) разг. трэ́сці;
4. (похлопывать) ля́паць, паля́пваць;
на́чал трепа́ть по плечу́ пача́ў ля́паць (паля́пваць) па плячы́;
5. (лён, пеньку) трапа́ць;
6. (поносить) разг. бузава́ць;
и́мя его́ постоя́нно тре́плют імя́ яго́ заўсёды бузу́юць;
◊
трепа́ть не́рвы не́рвы ту́заць; вантро́бы ад’яда́ць (пераяда́ць); духі́ дастава́ць;
трепа́ть языко́м мянці́ць (мало́ць) языко́м; язы́к аб зу́бы біць; языко́м ла́пці пле́сці.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
трапа́ць несов. трепа́ть; (очищать, встряхивая) выкола́чивать;
т. лён — трепа́ть лён;
◊ т. языко́м — трепа́ть языко́м;
т. не́рвы — трепа́ть не́рвы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
датрэ́пваць несов. конча́ть трепа́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кудла́ціць несов., разг. еро́шить, лохма́тить, трепа́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бузава́ць несов., разг. (вещь) трепа́ть, не бере́чь; грязни́ть;
б. адзе́жу — трепа́ть (не бере́чь, грязни́ть) оде́жду
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
трыбушы́ць несов., разг. трепа́ть, рвать; терза́ть; потроши́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
растрыбу́шваць несов., разг.
1. потроши́ть, терза́ть;
2. трепа́ть, рвать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
мянці́ць несов.
1. (косу) точи́ть (наждачной лопаткой);
2. перен., прост. (языком) трепа́ть, моло́ть; болта́ть;
м. абы́ што — болта́ть лишь бы что;
◊ м. языко́м — трепа́ть языко́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тро́пка (трёпка) ‘пакаранне, біццё’ (Растарг.), ‘наганяй з асаблівай злосцю і лаянкай’ (Юрч. Сін.). Хутчэй за ўсё, з рус. трёпка, ад трепа́ть (гл. трапа́ць 1) у сувязі з малой прадуктыўнасцю словаўтваральнага тыпу на ‑ка са значэннем “адцягненага дзеяння” ў народных гаворках (Сцяцко, Афікс, наз., 87).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
шарпа́ць несов., разг.
1. рвать, драть, трепа́ть, ша́рпать;
2. (наносить царапины небрежным обращением) цара́пать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)