тараса

т. 15, с. 436

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Тара́с

назоўнік, уласны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. Тара́с Тара́сы
Р. Тара́са Тара́саў
Д. Тара́су Тара́сам
В. Тара́са Тара́саў
Т. Тара́сам Тара́самі
М. Тара́се Тара́сах

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

словаспалучэ́нне, ‑я, н.

Тое, што і словазлучэнне. Адной з асаблівасцей паэтычнага стылю Тараса Шаўчэнкі з’яўляецца багатае насычэнне верша ідыяматычнымі ўкраінскімі выразамі — украінізмамі, устойлівымі словаспалучэннямі. Палітыка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зірну́цца, ‑нуся, ‑нешся, ‑нецца; ‑нёмся, ‑няцеся; зак.

Разм. Паглядзецца. Заскочыла ў хату Аленка, Тараса Шаўчэнку ўзяла, хустачку на плечы пакінула, зірнулася ў люстэрачка ў бляшанай аправе і на вуліцу выйшла. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пясць, ‑і, ж.

Аснова кісці рукі: пяць злучаных паміж сабою костачак, ад якіх адыходзяць фалангі пальцаў. На пясці левай рукі Тараса і на сённяшні дзень відаць сляды іклаў нямецкай аўчаркі. Паслядовіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нездаро́ўе, ‑я, н.

Недамаганне, хваравіты стан. Два тыдні ў нашай вёсцы не было старасты.. Тады Кубец прыехаў да старога Тараса і прапанаваў яму быць старастам. Тарас адмовіўся, спаслаўшыся на старасць і нездароўе. Краўчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фальсіфікава́ць, ‑кую, ‑куеш, ‑куе; зак. і незак., што.

Падрабіць (падрабляць), сказаць (скажаць) з мэтай выдаць за сапраўднае. Вядома, што рэакцыянеры — ахавальнікі самадзяржаўнага ладу ў Расіі і буржуазныя нацыяналісты фальсіфікавалі паэзію Тараса Шаўчэнкі. Палітыка.

[Ням. falsifizieren ад лац. falsifico — падробліваю.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адчужа́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак. і незак.

1. Стаць (станавіцца) чужым, далёкім каму‑н.; адасобіцца (адасабляцца). А сказала [Ніна] слова за Тараса — адчужаўся [Андрэй], не гаворыць з ёй. Русецкі.

2. толькі незак. Зал. да адчужаць (у 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

мело́дыка, ‑і, ДМ ‑дыцы, ж.

1. Сукупнасць меладычных сродкаў, уласцівых якому‑н. твору, творчасці народа, аўтара. Паэтычная сціпласць і выразнасць, мелодыка і гнуткасць верша складаюць аснову народнасці мовы Тараса Шаўчэнкі. Палітыка.

2. Вучэнне аб мелодыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паку́тніцкі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пакутніка і пакутніцтва. Раманюк .. пакляўся адпомсціць ворагу і за пакутніцкую смерць Тараса і за ўсіх нас. Краўчанка. // Які выяўляе пакуты. Палкоўнік, злосны і зняможаны, адкінуўся на падушку, з пакутніцкім выглядам заплюшчыў вочы. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)