тага́ніць
‘моцна цягаць каго-небудзь, што-небудзь’
дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
тага́ню |
тага́нім |
| 2-я ас. |
тага́ніш |
тага́ніце |
| 3-я ас. |
тага́ніць |
тага́няць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
тага́ніў |
тага́нілі |
| ж. |
тага́ніла |
| н. |
тага́ніла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
тага́нь |
тага́ньце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
тага́нячы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Тага́ніць ’цягаць’(Нас.), тъга́ніць ’несці, валачы’ (мёрск., Нар. лекс.). Да тага́н (гл.) з мяркуемым значэннем ’расцяжка’. Параўн. натаганіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Пратага́ніць, протага́ніць ’прывязаць лодку’ (ТС), протага́нка ’вяроўка, якой прывязваюць лодку’, протага́ншчык ’вясляр, які абавязаны прывязваць і адвязваць лодку’ (ТС). Да тага́ніць ’цягаць’ (Нас.), што да таган(ы) ’трыножнік, да якога прывязвалі калыску, кацёл і пад’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прытага́ніць ’прынесці, прыцягнуць’ (карм., Мат. Гом.). Рус. смал. притага́нить ’прывезці ўпотайкі’. Параўн. укр. притага́нка ’вяроўка, якой прывязваецца да берага вялікі човен’; апошняе выводзіцца з притаманити ’скіраваць човен да берага’ (ЕСУМ, 4, 579), што непераканаўча ў семантычных адносінах. Да тага́ніць ’цягнуць’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)