Сі́рыус
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
Сі́рыус |
Сі́рыусы |
| Р. |
Сі́рыуса |
Сі́рыусаў |
| Д. |
Сі́рыусу |
Сі́рыусам |
| В. |
Сі́рыус |
Сі́рыусы |
| Т. |
Сі́рыусам |
Сі́рыусамі |
| М. |
Сі́рыусе |
Сі́рыусах |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Сі́рыус
назоўнік, уласны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
Сі́рыус |
| Р. |
Сі́рыуса |
| Д. |
Сі́рыусу |
| В. |
Сі́рыуса |
| Т. |
Сі́рыусам |
| М. |
Сі́рыусе |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Си́риус астр. Сі́рыус, -са м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ВЯЛІ́КІ ПЁС
(лац. Canis Major),
сузор’е Паўд. паўшар’я неба. Найб. яркая зорка — Сірыус (α Вялікага Пса, -1,4 візуальнай зорнай велічыні), самая яркая зорка ўсяго неба. 80 зорак ярчэй 6-й зорнай велічыні. На тэр. Беларусі Вялікага Пса відаць зімой. Гл. Зорнае неба.
т. 4, с. 385
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Ма́рыва ’трымцячы слой цёплага паветра каля паверхні зямлі ў гарачае надвор’е, смуга’ (ТСБМ). Укр. ма́рево, рус. мар, арханг. ма́рево, маск. мара́ ’тс’, арханг., перм. ма́ра ’туман на моры’; перм. марева ’туман, шкодны для збажыны, садавіны’, уладз. ’гарачы, сонечны дзень’. Усх.-слав. утварэнне з суф. ‑ivo/‑evo ад дзеяслова mariti. Параўн. таксама в.-луж. womara ’напаўсон, непрытомнасць’, серб.-харв. о̏‑мара ’духоцце, духата’, балг. мараня́ ’марыва’. Да прасл. marъ або marь, якія з’яўляюцца роднаснымі да ст.-інд. marīciṣ, marīcī ’прамень’, marīcīkā ’міраж’, ст.-грэч. άμαρύσσω ’ззяю’, ἀμαρυγή ’бляск’, μαῖρα < ’Сірыус’ (Бернекер, 2, 21; Фасмер, 2, 571; Скок, 2, 407, БЕР, 3, 662–663).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)