сяко́й / тако́й-сяко́й разг. сякі́-такі́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тако́й-сяко́й разг. такі́-сякі́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сякі́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
сякі́ |
сяка́я |
сяко́е |
сякі́я |
| Р. |
сяко́га |
сяко́й
сяко́е |
сяко́га |
сякі́х |
| Д. |
сяко́му |
сяко́й |
сяко́му |
сякі́м |
| В. |
сякі́ (неадуш.)
сяко́га (адуш.) |
сяку́ю |
сяко́е |
сякі́я (неадуш.)
сякі́х (адуш.) |
| Т. |
сякі́м |
сяко́й
сяко́ю |
сякі́м |
сякі́мі |
| М. |
сякі́м |
сяко́й |
сякі́м |
сякі́х |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
сякі́-такі́
займеннік, няпэўны, безасабовы
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
сякі́-такі́ |
сяка́я-така́я |
сяко́е-тако́е |
сякі́я-такі́я |
| Р. |
сяко́га-тако́га |
сяко́й-тако́й
сяко́е-тако́е |
сяко́га-тако́га |
сякі́х-такі́х |
| Д. |
сяко́му-тако́му |
сяко́й-тако́й |
сяко́му-тако́му |
сякі́м-такі́м |
| В. |
сяко́га-тако́га (адуш.)
сякі́-такі́ (неадуш.) |
сяку́ю-таку́ю |
сяко́е-тако́е |
сякі́х-такі́х
сякі́я-такі́я |
| Т. |
сякі́м-такі́м |
сяко́й-тако́й
сяко́ю-тако́ю |
сякі́м-такі́м |
сякі́мі-такі́мі |
| М. |
сякі́м-такі́м |
сяко́й-тако́й |
сякі́м-такі́м |
сякі́х-такі́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
такі́-сякі́
займеннік, няпэўны, безасабовы
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
такі́-сякі́ |
така́я-сяка́я |
тако́е-сяко́е |
такі́я-сякі́я |
| Р. |
тако́га-сяко́га |
тако́й-сяко́й
тако́е-сяко́е |
тако́га-сяко́га |
такі́х-сякі́х |
| Д. |
тако́му-сяко́му |
тако́й-сяко́й |
тако́му-сяко́му |
такі́м-сякі́м |
| В. |
тако́га-сяко́га (адуш.)
такі́-сякі́ (неадуш.) |
таку́ю-сяку́ю |
тако́е-сяко́е |
такі́х-сякі́х
такі́я-сякі́я |
| Т. |
такі́м-сякі́м |
тако́й-сяко́й
тако́ю-сяко́ю |
такі́м-сякі́м |
такі́мі-сякі́мі |
| М. |
такі́м-сякі́м |
тако́й-сяко́й |
такі́м-сякі́м |
такі́х-сякі́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
такі́-сякі́ мест., разг. тако́й-сяко́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сякі́-такі́, сякая-такая, сякое-такое; займ.
Разм.
1. неазначальны. Некаторы. [Каменшчыкаў:] — Дык пройдзем да мяне, у штаб, там сякія-такія запісы ёсць. Гурскі.
2. неазначальны. Які папала; нязначны, няважны. [Міцька:] — Ды што ў нас за зброя была — сякі-такі кулямёт ды вінтоўкі. Брыль. Узяўшы ў рукі клуначак з сякой-такой адзежай і ўбачыўшы яшчэ меншыя клункі ў руках апранутых у дарогу браціка і сястрычкі, .. [Стася] з плачам кінулася да бацькі. Лось.
3. азначальны. Ужываецца замест пераліку якіх‑н. ацэначных слоў, характарыстык (звычайна з адмоўным адценнем). Ідуць чырвоныя палкі, І чуваць напеў стары: — Эх, сякі-такі, Чорт вас пабяры!.. Босыя спаткалі іх: Гоман, жарты, крык... Чарот.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сякі́-такі́ (род. сяко́га-тако́га) мест., неопр., разг.
1. в разн. знач. ко́е-како́й, кой-како́й;
трэ́ба наве́сці сякі́-такі́ пара́дак — на́до навести́ ко́е-како́й (кой-како́й) поря́док;
ёсць сякі́я-такі́я заўва́гі — есть ко́е-каки́е (кой-каки́е) замеча́ния;
2. тако́й-сяко́й
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сяк 1 ’гэтак’ (Нас.), ’без прычыны, без патрэбы, так’ (мёрск., Нар. ск.), у выразах: сяк‑так ’з вялікай цяжкасцю, ледзь-ледзь’, ’ніштавата, памяркоўна’ (ТСБМ), ні сяк ні так (Федар. 4), сяк‑так, сяко‑тако ’абы-як’ (ТС); адсюль займеннік сякі́ ’гэтакі’ (Нас.), сякі́‑такі́ ’некаторы; які папала, нязначны, няважны’ (ТСБМ). Укр. сяк‑так ’абы-як’, сякі́й ’гэтакі’, рус. так-сяк, сяко́й ’тс’, стараж.-рус. сяко, сякъ ’гэтак’, польск. siak у спалучэннях ’не так, іначай’. Дэрыват з суфіксам ‑к ад займенніка *sь ’гэты’, утвораны па аналогіі з так (гл.). Слова не праславянскае, паколькі sj дало б тады š; гл. Міклашыч, 297; Фасмер, 3, 826; гл. яшчэ ЕСУМ, 5, 496 (з узнаўленнем прасл. *sjako), ESSJ SG, 2, 609–610.
Сяк 2 ’плытагон’ (віц., Нар. лекс.), ’селянін Смаленскай губерні’: сякі́ гонюць ганкі ў Рыгу (Касп.). Відаць, мясцовае ўтварэнне на базе польск. flisak ’плытагон’ з адсячэннем пачатку слова і неарганічным змякчэннем зычнага.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)