«Гутарка старога дзеда» (ананімны твор) 1/316; 2/209; 4/97; 5/434; 6/405; 11/314; 12/545

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

«ГУ́ТАРКА СТАРО́ГА ДЗЕ́ДА»,

ананімны вершаваны твор бел. л-ры 19 ст. Напісаны ў пач. 1861. Надрукаваны ў выглядзе агітацыйнай брашуры Б.Шварцэ, А.Белакозам, Грынявіцкім у беластоцкай падп. друкарні напярэдадні паўстання 1863—64. Вядомыя 2 выданні: каб увесці ў зман цэнзуру, на тытуле аднаго пазначана Познань, другога — Парыж. Да аднаго з выданняў прыкладзены бел. верш У.Сыракомлі «Добрыя весці». Публікавалася ў львоўскай газ. «Dziennik literacki» («Літаратурны дзённік». 1861. № 89), распаўсюджвалася ў рукапісах і літаграфічна. Выкрывала царскія парадкі, заклікала бел. сялян падтрымліваць польскі вызв. рух. Складальнікі — шляхецкія рэвалюцыянеры — дапускалі ідэалізацыю мінулага Рэчы Паспалітай, заклікалі да класавага міру ў імя нац. адзінства. У навук. л-ры аўтарам «Гутаркі...» называлі В.Каратынскага, У.Сыракомлю, В.Дуніна-Марцінкевіча.

Публ.:

Беларуская літаратура XIX ст.: Хрэстаматыя. 2 выд. Мн., 1988;

Каратынскі В. Творы. 2 выд. Мн., 1994.

Літ.:

Кісялёў Г. Сейбіты вечнага. Мн., 1963. С. 136—145;

Революционная Россия и революционная Польша. М., 1967. С. 39—63;

Александровіч С.Х. Пуцявіны роднага слова. Мн., 1971. С. 19—21.

Г.В.Кісялёў.

т. 5, с. 549

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

стары́

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. стары́ стара́я старо́е стары́я
Р. старо́га старо́й
старо́е
старо́га стары́х
Д. старо́му старо́й старо́му стары́м
В. стары́ (неадуш.)
старо́га (адуш.)
стару́ю старо́е стары́я (неадуш.)
стары́х (адуш.)
Т. стары́м старо́й
старо́ю
стары́м стары́мі
М. стары́м старо́й стары́м стары́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

стары́

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз. мн.
м. -
Н. стары́ стары́я
Р. старо́га стары́х
Д. старо́му стары́м
В. старо́га стары́х
Т. стары́м стары́мі
М. стары́м стары́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

стары́м-стары́

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. стары́м-стары́ стары́м-стара́я стары́м-старо́е стары́м-стары́я
Р. стары́м-старо́га стары́м-старо́й
стары́м-старо́е
стары́м-старо́га стары́м-стары́х
Д. стары́м-старо́му стары́м-старо́й стары́м-старо́му стары́м-стары́м
В. стары́м-стары́ (неадуш.)
стары́м-старо́га (адуш.)
стары́м-стару́ю стары́м-старо́е стары́м-стары́я (неадуш.)
стары́м-стары́х (адуш.)
Т. стары́м-стары́м стары́м-старо́й
стары́м-старо́ю
стары́м-стары́м стары́м-стары́мі
М. стары́м-стары́м стары́м-старо́й стары́м-стары́м стары́м-стары́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

старо́е

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз.
н.
Н. старо́е
Р. старо́га
Д. старо́му
В. старо́е
Т. стары́м
М. стары́м

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

край², прыназ. з Р (разм.).

Каля, побач (чаго-н.).

К. гасцінца старога.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

знаёмец, -мца, мн. -мцы, -мцаў, м. (разм.).

Знаёмы чалавек.

Сустрэць старога знаёмца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разві́лісты, -ая, -ае.

3 развілінай.

Р. ствол старога дрэва.

|| прым. разві́лістасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

падману́ць сов. обману́ть;

старо́га вераб’я́ на мякі́не не падмане́шпосл. ста́рога воробья́ на мяки́не не проведёшь

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)