спусто́шыць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. спусто́шу спусто́шым
2-я ас. спусто́шыш спусто́шыце
3-я ас. спусто́шыць спусто́шаць
Прошлы час
м. спусто́шыў спусто́шылі
ж. спусто́шыла
н. спусто́шыла
Загадны лад
2-я ас. спусто́ш спусто́шце
Дзеепрыслоўе
прош. час спусто́шыўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

спусто́шыць, -шу, -шыш, -шыць; -шаны; зак.

1. што. Зруйнаваць, нанесці матэрыяльныя страты.

Вайна спустошыла гарады і вёскі.

2. перан., каго-што. Пазбавіць маральных сіл, зрабіць няздольным да актыўнага жыцця.

Амаральныя паводзіны спустошылі жыццё гэтага чалавека.

3. што. Пра глебу: зрабіць неўрадлівай.

Безгаспадарчыя адносіны спустошылі глебу.

|| незак. спусташа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і спусто́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. спусташэ́нне, -я, н. і спусто́шванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спусто́шыць сов.

1. опустоши́ть, разори́ть;

с. лес — опустоши́ть лес;

с. го́рад — опустоши́ть (разори́ть) го́род;

2. (почву) истощи́ть, вы́пахать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спусто́шыць, ‑шу, ‑шыш, ‑шыць; зак., каго-што.

1. Зруйнаваць, разбурыць, панесці матэрыяльныя страты. За гэты час .. вайна спустошыла ўсё, а жонку .. [чалавека] спалілі разам з домам. Караткевіч. [Ванэдык:] — Спустошыў жа злыдзень усё, адно вуголле ды бітую цэглу пакінуў. Кулакоўскі. // Разм. Давесці да галечы, беднасці; абабраць. [Карны атрад] арудаваў шмат дзён і выехаў пасля ўжо таго, калі спустошыў і ажабрачыў людзей. Чорны. // перан. Пазбавіць маральных сіл. зрабіць няздольным да актыўнага, творчага жыцця. [Лена:] — Не .. [Мікалай], а нехта чужы, нядобры. Госпадзі, .. як ён сябе спустошыў. Скрыган. Спрэчка з Віктарам спустошыла мяне. Савіцкі.

2. Зрабіць неўрадлівым (пра глебу); ператварыць у пустку. Снарады і бомбы ўсю .. [зямлю] перарылі, спустошылі, пакрылі чорнымі ды ржавымі выпалінамі. Мележ. [Бабуля:] — Трэці дзень не ем я. Гарачыня спустошыла нам землі. Дубоўка.

3. Разм. Знішчыць, звесці са свету. Спустошыць запасы. □ [Кулак Чыкілевіч] думаў аб розных бяздонных правалах зямлі, дзе калгасы асталююцца, аб заразе, якою б можна было б спустошыць усю скаціну ў калгасе. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спусташа́ць, спусто́шыць

1. verwüsten vt, verhéeren vt; zerstören vt;

2. разм. (апаражніць) léeren vt;

3. (маральна) zu Grúnde ríchten, herúnterbringen* vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

спусташа́ць гл. спустошыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спусташэ́нне, -я, н.

1. гл. спустошыць.

2. Тое, што і спустошанасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спусташа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да спустошыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спусто́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да спустошыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спусто́шванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. спустошваць — спустошыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)