спо́раты

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. спо́раты спо́ратая спо́ратае спо́ратыя
Р. спо́ратага спо́ратай
спо́ратае		 спо́ратага спо́ратых
Д. спо́ратаму спо́ратай спо́ратаму спо́ратым
В. спо́раты (неадуш.)
спо́ратага (адуш.)		 спо́ратую спо́ратае спо́ратыя (неадуш.)
спо́ратых (адуш.)
Т. спо́ратым спо́ратай
спо́ратаю		 спо́ратым спо́ратымі
М. спо́ратым спо́ратай спо́ратым спо́ратых

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

спо́раты

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. спо́раты спо́ратая спо́ратае спо́ратыя
Р. спо́ратага спо́ратай
спо́ратае		 спо́ратага спо́ратых
Д. спо́ратаму спо́ратай спо́ратаму спо́ратым
В. спо́раты (неадуш.)
спо́ратага (адуш.)		 спо́ратую спо́ратае спо́ратыя (неадуш.)
спо́ратых (адуш.)
Т. спо́ратым спо́ратай
спо́ратаю		 спо́ратым спо́ратымі
М. спо́ратым спо́ратай спо́ратым спо́ратых

Кароткая форма: спо́рата.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

спо́раты

1. спо́ротый;

2. сбро́шенный;

3. исты́канный, иско́лотый;

1-3 см. спаро́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спо́раты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад спароць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спо́ротый спо́раты, мног. паспо́рваны.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спо́рак, ‑рка, м.

Спораты верх ношанага верхняга адзення.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спаро́ць, спару́, спо́раш, спо́ра; спары́; спо́раты; зак.

1. што. Адпароць.

С. карункі з сукенкі.

2. каго-што. Зняць (звычайна зверху ўніз) адкуль-н.

С. птушынае гняздо з бярозы.

3. каго-што. Скалоць, пакалоць чым-н. вострым (разм.).

|| незак. спо́рваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Апо́рак ’стары бот з адрэзанай халявай’ (БРС). Значэнне ’нікчэмны чалавек’, зафіксаванае ў Дукоры (Жд.), — перанос асноўнага, пашыранага паўсюдна; параўн. ’зношаны абутак’ (Янк. Мат.), ’абутак з лыка’ (Інстр. I). Рус. опорок ’стары зношаны абутак’, ’распораты з бакоў стары бот’, ніз вопраткі, падкладка, футра, з якога спораты верх’, опорыш ’апорак’, а таксама ’халява, споратая з бота’; укр. дыял. опорки ’апоркі’. Славен. opǫ̑rek ’аборка; ануча на боце, да якой прымацоўваецца спражка ці шнурок’, — хутчэй за ўсё аўтаномная паралельная форма. Ад апароць (< опороти) ’распароць’ з суфіксам ‑ак (‑ъкъ): ’апораты бот’ (Сцяц., Нар., 153–154).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)