спаўза́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. спаўза́ю спаўза́ем
2-я ас. спаўза́еш спаўза́еце
3-я ас. спаўза́е спаўза́юць
Прошлы час
м. спаўза́ў спаўза́лі
ж. спаўза́ла
н. спаўза́ла
Загадны лад
2-я ас. спаўза́й спаўза́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час спаўза́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

спаўза́ць несов.

1. прям., перен. сполза́ть, спа́лзывать; (сдвигаться с места — ещё) съезжа́ть;

2. (удаляться) уполза́ть;

1, 2 см. спаўзці́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спаўза́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да спаўзці.

2. Апаўзці, асесці пад уздзеяннем дажджу, падземных вод і пад. (пра глебу, горныя пароды). Высокія берагі, падмытыя вадою, раптам спаўзалі ў ваду і знікалі бясследна. Лупсякоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спаўза́ць, спаўзці́

1. hinúnterkriechen* vi (s), herúnterkriechen* vi (s);

2. (змясціцца) ábrutschen vi (s);

3. перан. пагард. ábgleiten* vi (s) (да чаго-н. in A)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

спаўзці́, -зу́, -зе́ш, -зе́; -зём, -зяце́, -зу́ць; споўз, спаўзла́, -зло́; -зі́; зак.

1. Спусціцца паўзком або цяжка, павольна злезці адкуль-н.

С. з гары ўніз.

С. са стога.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Паволі, паступова ссунуцца, саслізнуць, зрушыцца з месца (аб прадметах).

Павязка спаўзла з калена.

3. Аддаліцца паўзком, сысці куды-н.

Чарапаха спаўзла некуды.

4. перан. Паступова адыходзячы ад правільных пазіцый, стаць на заганны шлях.

С. да фармалізму ў аналізе (неадабр.).

|| незак. спаўза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. спаўза́нне, -я, н. (да 1, 2 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спа́лзывать несов. спаўза́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спо́ўзваць несов., см. спаўза́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сполза́ть несов.

1. спаўза́ць; (спадать — ещё) з’язджа́ць;

2. перен. спаўза́ць; см. сползти́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спаўза́нне ср. сполза́ние, спа́лзывание; см. спаўза́ць 1

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

наязджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак.

1. гл. наехаць, наездзіць.

2. Час ад часу прыязджаць.

Н. у вёску да бацькоў.

3. на што. Спаўзаць уніз, закрываючы вочы.

Шапка наязджае на лоб.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)