Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
слёзнанареч. слёзно
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
слёзна, прысл.
Са слязамі. І плача, плача горка і слёзна, ніяк не могучы паверыць, што бачыла сына ў той дзень апошні раз.Сачанка.// Умольна прасіць аб чым‑н. Штаб корпуса слёзна маліў аб дапамозе.Мележ.— Пусціце мяне, дзядзечка, я забыў у вагоне свой куфэрак, — слёзна прасіў я чалавека.Сабаленка./увобразнымужыв.Паглядае восень слёзна З засені лясной.Прыходзька.Плачуць слёзна капяжы: — Вецер, ты хоць памажы, Разгані нам хмару, Цёмную пачвару.Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
слёзнонареч.слёзна, ве́льмі;
слёзно проси́тьслёзна (ве́льмі) прасі́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
слё́зны, -ая, -ае.
1.гл. сляза.
2. Які мае намер расчуліць, разжаліць каго-н.
Слёзнае пісьмо.
Слёзна (прысл.) прасіць.
3.перан. Набыты цяжкай працай.
Слёзныя капейкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
цапля́к, ‑а, м.
Абл. Лядзяк. Вясенні промень стрэхі лашчыць, І слёзна плачуць цаплякі.Хведаровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Рэ́ўна ’горка; слёзна’ (Сб. 1866, 191). Укр.ревно ’горка, жаласна’, польск.rzewnie ’тс’, чэш.ryvný, řevný ’тс’. Прасл.*revьnъ/*rьvьnъ < *ruti, *revǫ ’раўці, рыкаць’; магчымае развіццё семантыкі ’той, хто раве’ > ’той, хто выказвае эмоцыі’ > ’зайздросны; жаласны’ (Борысь, 534). Гл. яшчэ раўці, раўнівы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Плак ’плач’ (Нас.; Бяльк.; Юрч. Вытв.), плакалі, плакма плакаць, плакаць пяаком ’бедаваць, слёзна наракаць, плачучы, скардзіцца’ (Нас., ТС), мсцісл.плакану́ць ’горка паплакаць’, пяа‑ кыпьнік, плакун ’плаксун’ (Юрч. Вытв.), рус.пск., калін., наўг.плак ’плач, слёзы’, славен.plak ’плач, патаканне’, серб. славойск. plak ’голас вароны’. Да плакаць (гл.). Утворана па ўзору крык, крок пры дапамозе суф. ‑ь, што далучаўся да асновы *plak‑.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
апа́дкі, ‑аў; адз. ападак, ‑дка, м.
1.толькімн. Атмасферная вільгаць, якая выпадае на зямлю ў выглядзе дажджу, снегу і пад. «Дзень без ападкаў», — грыміць перадача, А дзень той з раніцы слёзна плача.Лужанін.[Наталька:] — Павінен.. [чалавек] думаць аб тым, як лепш прыстасавацца да сонца і да тых жа атмасферных ападкаў.Кулакоўскі.
2. Тое, што і апад. У Булыгавым садзе Лейба ўжо наводзіць свой парадак — выкошвае палын, падбірае і зносіць у кучу ападкі.Бажко.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)