слу́хацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Публічна разглядацца (пра судовую справу), публічна заслухвацца (пра чыю-н. інфармацыю, паведамленне і пад.).

Слухаецца справа аб забойстве.

Слухаюцца даклады па праблемных пытаннях мовы.

2. каго-чаго. Паводзіць сябе згодна з чыімі-н. парадамі; падпарадкоўвацца каму-, чаму-н.

С. настаўніка.

С. добрых парад.

|| зак. паслу́хацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

слу́хацца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. слу́хаюся слу́хаемся
2-я ас. слу́хаешся слу́хаецеся
3-я ас. слу́хаецца слу́хаюцца
Прошлы час
м. слу́хаўся слу́халіся
ж. слу́халася
н. слу́халася
Загадны лад
2-я ас. слу́хайся слу́хайцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час слу́хаючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

слу́хацца несов.

1. (публично разбираться, заслушиваться) слу́шаться;

~хаецца спра́ва аб разво́дзе — слу́шается де́ло о разво́де;

2. разг., см. слу́хаць 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

слу́хацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Публічна разглядацца (пра якую‑н. судовую справу). Слухаецца справа аб разводзе. // Публічна заслухвацца (пра чыю‑н. інфармацыю, паведамленне і пад.) з мэтай разбору, ацэнкі і пад. Пасяджэнне Сарнаркома, на якім слухаліся даклады пра пабудову энергахімічнага камбіната на Яснаўскім балоце, адбылося роўна цераз шаснаццаць дзён пасля гэтага. Галавач. У 1954 годзе на Другім Усесаюзным з’ездзе пісьменнікаў слухаўся садаклад П. Антакольскага, М. Аўэзава і М. Рыльскага. Палітыка.

2. Рабіць так, як хто‑н. раіць, вучыць. [Кулеш:] — Мяне сам пан камендант запрашае садзіцца,.. кожнай парады слухаецца. Шамякін. «Ах, Радзівон, Радзівон, не слухаўся, не сцярогся...» Да сэрца падступае балючая жаласць і злосць. Мележ.

3. Падпарадкоўвацца каму‑, чаму‑н. Слухацца настаўніка. Слухацца загаду. □ [Мікалай Мікалаевіч:] — Парабкі разбрыліся, нікога не слухаюцца, нічога не хочуць рабіць. Грахоўскі. Але ўсё ж.. [лейтэнант] мусіў слухацца ротнага і нават больш. Быкаў. // перан. Рухацца, дзейнічаць, падпарадкоўваючыся задуме, жаданню, волі чалавека (пра часткі цела, механізмы і пад.). Трэба было ісці, а ногі не слухаліся, не краталіся з месца. Васілёнак. Рука ад хвалявання дрыжыць, і гузікі не слухаюцца пальцаў. Галавач. [Кудлач:] — Самалёт каменем падаў, не слухаўся ручкі ўпраўлення. Алешка.

4. Зал. да слухаць (у 1–4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

слу́хацца

1. gehórchen vi (каго-н. D), hören vi (auf A);

слу́хацца чыёй-н. пара́ды j-s Rat befólgen;

2. юрыд.:

спра́ва слу́хаецца die Ángelegenheit steht zur Verhándlung

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

паслу́хацца гл. слухацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

непаслушэ́нства, -а, н.

Нежаданне або адмаўленне слухацца, слухаць каго-н.

Пакараць за н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

слу́шаться

1. (повиноваться) слу́хаць (каго), слу́хацца;

2. страд. слу́хацца;

◊

слу́шаюсь! слу́хаю!

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

obey [əˈbeɪ] v. слу́хацца; слу́хаць, падпарадко́ўвацца;

obey the law падпарадко́ўвацца зако́ну;

obey an order падпарадко́ўвацца зага́ду, слу́хацца зага́ду, выко́нваць распараджэ́нне;

obey rules прытры́млівацца пра́віл;

obey one’s teachers слу́хацца наста́ўнікаў;

obey without question слу́хацца без пярэ́чання

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

паслу́хацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Зак. да слухацца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)