Сла́ўнае

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне

адз.
н.
Н. Сла́ўнае
Р. Сла́ўнага
Д. Сла́ўнаму
В. Сла́ўнае
Т. Сла́ўным
М. Сла́ўным

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Слаўнае

т. 14, с. 510

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

сла́ўны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сла́ўны
сла́вен		 сла́ўная сла́ўнае сла́ўныя
Р. сла́ўнага сла́ўнай
сла́ўнае		 сла́ўнага сла́ўных
Д. сла́ўнаму сла́ўнай сла́ўнаму сла́ўным
В. сла́ўны (неадуш.)
сла́ўнага (адуш.)		 сла́ўную сла́ўнае сла́ўныя (неадуш.)
сла́ўных (адуш.)
Т. сла́ўным сла́ўнай
сла́ўнаю		 сла́ўным сла́ўнымі
М. сла́ўным сла́ўнай сла́ўным сла́ўных

Іншыя варыянты: сла́вен.

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сла́вен

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сла́вен сла́ўна сла́ўна сла́ўны
Р. сла́ўнага сла́ўнай
сла́ўнае		 сла́ўнага сла́ўных
Д. сла́ўнаму сла́ўнай сла́ўнаму сла́ўным
В. сла́вен (неадуш.)
сла́ўнага (адуш.)		 сла́ўную сла́ўнае сла́ўны (неадуш.)
сла́ўных (адуш.)
Т. сла́ўным сла́ўнай
сла́ўнаю		 сла́ўным сла́ўнымі
М. сла́ўным сла́ўнай сла́ўным сла́ўных

Іншыя варыянты: сла́ўны.

Крыніцы: krapivabr2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сла́ўны, -ая, -ае.

1. Які набыў славу або варты яе; славуты.

Вера Харужая — слаўная дачка беларускага народа.

2. Харошы, прыемны, добры, які выклікае прыхільнасць, дае радасць.

Слаўнае дзіця.

С. дзянёк.

Слаўную пабудавалі хату.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

фельдма́ршал, ‑а, м.

Вышэйшае генеральскае званне ў рускай дарэвалюцыйнай і некаторых замежных арміях. // Асоба, якая мае гэта званне. У выдатным сузор’і вялікіх сыноў рускага народа ярка ззяе слаўнае.. імя .. Суворава — фельдмаршала і генералісімуса рускай арміі. «Беларусь».

[Ням. Feldmarschall.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ancestry

[ˈænsestri]

n., pl. -tries

1) пра́шчуры pl., дзяды́ й пра́дзеды

2) радаво́д -у m., радаво́дная f., генэалёгія ро́ду

3) сла́ўнае пахо́джаньне

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

про́шлое ср., сущ. міну́лае, -лага ср.; міну́ўшчына, -ны ж.;

сла́вное про́шлое сла́ўнае міну́лае;

далёкое про́шлое далёкае міну́лае;

в недалёком про́шлом у недалёкім міну́лым;

◊

отойти́ в про́шлое адысці́ ў міну́лае;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паўднёвы ​1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да поўдня ​1; які знаходзіцца, размяшчаецца на поўдні. Паўднёвы полюс. Паўднёвы горад. □ Яшчэ з вечара неба з паўднёвага боку засценьвалася дымнаю павалокаю лёгкіх воблакаў. Колас. Паўднёвы бераг [Дзвіны] больш адхонны, залесены. Асіпенка. // Які дзьме з поўдня (пра вецер). Паўднёвы вецер. // Уласцівы жыхару поўдня. Паўднёвы тэмперамент.

•••

Паўднёвы захад гл. захад.

Паўднёвы ўсход гл. усход.

паўднёвы ​2, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і паўдзённы ​1. Ідуць часам яны з дзедам, — Месца слаўнае, цяпло, Час паўднёвы прад абедам. Колас. Заснула паўднёвым сном зямля. Ад вялікай спякоты і птушкі не спявалі. Бядуля.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ты́тул 1 ‘загаловак кнігі’, ‘першая старонка кнігі, тытульны ліст’ (ТСБМ, Гарэц., Некр. і Байк.), ст.-бел. тытулъ, тителъ, титулъ ‘загаловак, назва’, ‘надпіс’. Са ст.-польск. tytuł ‘тс’, якое з лац. titulus ‘тс’, ‘надмагільны надпіс’, ‘подпіс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 188), у ВКЛ таксама ‘прычына, падстава, права’ (Жлутка).

Ты́тул 2 ‘ганаровае або дараванае дваранскае званне (барон, князь, граф)’ (ТСБМ, Некр. і Байк.): у каго ў шкатуле, той і ў тытуле (брасл., Рабк.), ‘вясельны чын асоб, што маюць акрэсленыя функцыі ў рытуале’ (беласт., Этнагр. зб., 112), ст.-бел. тытулъ, титулъ ‘тытул, званне’ (1438 г., ГСБМ). Са ст.-польск. tytuł < лац. titulus ‘ганаровае званне, слаўнае імя’, ‘гонар, слава’, ‘подзвіг, заслуга’, сюды ж ст.-бел. тытуловати ‘называць’ (1622 г.) са ст.-польск. tytułować ‘называць’, якое з лац. titulāre ‘тс’ (Булыка, Лекс. запазыч., 198).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)