сла́нец

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. сла́нец сла́нцы
Р. сла́нцу сла́нцаў
Д. сла́нцу сла́нцам
В. сла́нец сла́нцы
Т. сла́нцам сла́нцамі
М. сла́нцы сла́нцах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сла́нец, -нцу, мн. -нцы, -нцаў, м.

Горная парода, якая мае слаістую будову і можа расслойвацца на тонкія пласціны, слаі.

Гаручыя сланцы.

Гліністы с.

|| прым. сла́нцавы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сла́нец геол. сла́нец, -нцу м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сла́нец I, -нцу м., геол. сла́нец

сла́нец II, -нцу м., с.-х., бот. стла́нец

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сла́нец ​1, ‑нцу, м.

Горная парода, якая мае слаістую будову, можа расслойвацца. Гліністы сланец. Гаручыя сланцы.

•••

Бітумінозныя сланцы — мінеральныя пароды, насычаныя бітумінознымі рэчывамі.

сла́нец ​2, ‑нцу, м.

1. Лён або каноплі, што сцелюць для апрацоўкі.

2. Тое, што і сланік.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сла́нец м геал Schíefer m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Сла́нец 1 ‘лён, які сцелюць у процілегласць мочанаму’ (ТСБМ, Жд. 2; дзісн., Яшк. Мясц.), слане́ц ‘тс’ (Нас., Касп., Байк. і Некр.), сланцы́ ‘маніцы’ (мядз., Нар. сл.). Да слаць 2. Аналагічна рус. стла́нец, сла́нец, сла́нцы ‘лён і маніцы, якія сцелюць пад дождж і расу’.

Сла́нец 2 ‘горная парода, якая мае слаістую будову’ (ТСБМ). Запазычанне з рус. сла́нец ‘тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 73). Рус. слова з *стьланъ: стелю, стлать (Фасмер, 3, 666), таму што гэта парода ляжыць пластом (Праабражэнскі, 2, 387).

Слане́ц ‘слонка, вальдшнэп’ (Гарэц., Байк. і Некр.). Утварэнне ад запазычанага слонка (гл.), відавочна, ужо на беларускай глебе з суф. ‑ец.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ГЛІ́НІСТЫ СЛА́НЕЦ,

асадкавая горная парода, якая складаецца з гліністых мінералаў (пераважна гідраслюдаў, хларыту, каалініту і інш.), а таксама кварцу, палявых шпатаў, карбанатаў, арган. рэчыва, часам і сульфідаў жалеза. Порыстасць 1—3%. Не размакае ў вадзе. Расшчапляецца на тонкія пліткі. Колер чорны або цёмна-шэры. Утвараецца ў выніку ўшчыльнення (дыягенезу) глін і іх частковай перакрышталізацыі пры апусканні на значныя глыбіні. Пры далейшых зменах ператвараецца ў філіт ці хларытавы сланец. Выкарыстоўваецца як дахавы матэрыял, у электрапрам-сці і як напаўняльнік лёгкіх бетонаў.

т. 5, с. 296

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

сла́нцавы гл. сланец.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рухляко́вый рухляко́вы;

рухляко́вый пласт рухляко́вы пласт;

рухляко́вый сла́нец рухляко́вы сла́нец.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)