скупе́ц скупы́, -по́га м., скупянда́, -ды́ м. и ж., скупе́нда, -ды м. и ж., скна́ра, -ры м. и ж., жмі́нда, -ды м. и ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скупец, хцівец; заціскайла (разм.); скупярдзяй, скупярдзей, скупяндзя, скарэда, скнара, сквапень, сквалыга, жмінда, жмот (разм. зняваж.); жыла, плюшкін (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

скупе́ча м. и ж., разг. жа́дина, скупе́ц м.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

коще́й кашчэ́й, -чэ́я м.; (скупец) скна́ра, -ры м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скупянда́ м. и ж., разг. скупе́ц м., скря́га, жа́дина

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

алты́нщик презр. (торгаш) гандля́р, -ра́ м.; (лавочник) кра́мнік, -ка м.; (скупец) скна́ра, -ры м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скупы́

1. прил., прям., перен. скупо́й;

ён с. да кра́йнасці — он скуп до кра́йности;

~пы́я слёзы — скупы́е слёзы;

2. прил., разг. ску́дный;

~па́я прыро́да — ску́дная приро́да;

3. в знач. сущ. скупо́й; скупе́ц;

◊ с. два разы́ тра́ціць — посл. скупо́й теря́ет вдвойне́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Сквалы́га ‘скнара, жмінда’ (ТСБМ), ‘скнара, ганебны скупец’, сквалы́жнік ‘тс’, сквалы́жны ‘скупы’, сквалы́жнічаць ‘быць скнарай’ (Нік. Очерки). Рус. сквалы́га ‘скнара, скупы’, дыял. скалы́га ‘тс’, сквиля́га ‘тс’, укр. сквиря́га ‘тс’. Збліжаецца з рус. скулить ‘скавытаць, ныць’ (Трубачоў у Фасмер, 3, 636), што з улікам варыянтаў дазваляе ўзвесці да кораня *skval‑/*skūl‑/*skoul‑, якому роднасныя ст.-ісл. skjol ‘укрыццё’, с.-в.-ням. schûlen ‘быць скрытным, таемнічаць’, швед. skyla, нарв., дац. skjule ‘прыкрываць, хаваць’, што да і.-е. *(s)keu‑ (Новое в рус. этим. 1, 209). Каламіец (ЕСУМ, 269) збліжае ўкраінскае і рускае словы з гукапераймальным укр. скви́рити ‘плакаць, скавытаць’, рус. кви́литься ‘скардзіцца, нудзіцца’. Калі насуперак Новое в рус. этим. (208), што дапускае запазычанне слова з рускай мовы, лічыць яго ў беларускай мове арганічнай з’явай (пра што сведчыць фіксацыя Нікіфароўскім), то натуральным было б вывядзенне з кволіцца ‘жаліцца на слабасць, ныць’ (гл.), перан. ‘прыкідвацца бедным’, параўн. скволе́ць ‘аслабець, зрабіцца слабым’ (Нас.), да словаўтварэння параўн. маталыга (гл.). Збліжэнне з рус. шкулить ‘збіраць грошы тайна’ (гл. шкеліць) і іншыя версіі (гл. Фасмер, 3, 636; Новое в рус. этим., 208–209) падаюцца неверагоднымі.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)