свірэ́пка, -і, ДМ -пцы, ж.

Пустазелле, палявая шматгадовая расліна з жоўтымі кветкамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

свірэ́пка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. свірэ́пка свірэ́пкі
Р. свірэ́пкі свірэ́пак
Д. свірэ́пцы свірэ́пкам
В. свірэ́пку свірэ́пкі
Т. свірэ́пкай
свірэ́пкаю
свірэ́пкамі
М. свірэ́пцы свірэ́пках

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

свірэ́пка ж., бот. суре́пка, суре́па

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

свірэ́пка, ‑і, ДМ ‑пцы, ж.

Тое, што і свірэпа. [Маша], як і ўсе, палала лён, які зарастаў свірэпкай і пырнікам. Гроднеў. Івана Іванавіча Сашка ведаў. То быў старшыня калгаса. Неяк ён дзякаваў Сашкавай маці, што яна хадзіла дапамагаць жанчынам выполваць свірэпку з пшаніцы. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

свірэ́пка ж бат (пустазелле) (chtes) Brbarakraut n -(e)s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Свірэ́пка. Гл. свірэпа1.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

свірэ́па ж., бот., см. свірэ́пка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Свярбігу́з ‘дзікая рэдзька, Bunias orientalis L.’, свербігу́з (Касп., Дэмб. 1), ‘свірэпка, Barbarea Beck.’ (Гарэц., Кіс.). Укр. свербигу́з ‘расліны Bunias L., Torilis enthryscus’, ‘шыпшына’, рус. паўдн. свербигу́зсвірэпка’. Паводле Мяркулавай (Очерки, 81), ад кораня сверб‑ і назоўніка гуз (гл.), што тлумачаць раздражненнем задняга праходу, асабліва пладамі шыпшыны (ЕСУМ, 5, 188).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Рапс ’сорт бручкі, свірэпка, Brassica (Rapa) oleifera, Brassicca napus Brassica asperifolia’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ). З польск. raps ’тс’, позняга запазычання з ням. Raps ’тс’ (< лац. raicium), гл. Нававейскі, Zapożyczenia, 313.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прыкі́двацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да прыкінуцца.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пападацца, трапляцца паміж кім‑, чым‑н.; пракідацца. Праўда, зямля там не дужа добрая — ёсць пырнік, свірэпка, растуць васількі, дзе-нідзе прыкідваецца і шча[ўе]. Гроднеў.

3. Зал. да прыкідваць.

•••

Прыкідвацца авечкай — выдаваць сябе за някемлівага, дурнаватага чалавека.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)