саба́чыя

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, субстантываваны множналікавы, ад’ектыўнае скланенне

мн.
-
Н. саба́чыя
Р. саба́чых
Д. саба́чым
В. саба́чых
Т. саба́чымі
М. саба́чых

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

саба́чыя сущ., мн., зоол. соба́чьи

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сабачыя

т. 14, с. 46

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Сабачыя (сям. млекакормячых) 3/167; 4/327; 6/384; 8/654; 9/283, 284; 11/252, 284, 545

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

саба́чы

прыметнік, прыналежны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. саба́чы саба́чая саба́чае саба́чыя
Р. саба́чага саба́чай
саба́чае		 саба́чага саба́чых
Д. саба́чаму саба́чай саба́чаму саба́чым
В. саба́чы (неадуш.)
саба́чага (адуш.)		 саба́чую саба́чае саба́чыя (неадуш.)
саба́чых (адуш.)
Т. саба́чым саба́чай
саба́чаю		 саба́чым саба́чымі
М. саба́чым саба́чай саба́чым саба́чых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

саба́чы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. саба́чы саба́чая саба́чае саба́чыя
Р. саба́чага саба́чай
саба́чае		 саба́чага саба́чых
Д. саба́чаму саба́чай саба́чаму саба́чым
В. саба́чы (неадуш.)
саба́чага (адуш.)		 саба́чую саба́чае саба́чыя (неадуш.)
саба́чых (адуш.)
Т. саба́чым саба́чай
саба́чаю		 саба́чым саба́чымі
М. саба́чым саба́чай саба́чым саба́чых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

соба́чьи мн., сущ., зоол. саба́чыя, -чых.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Сабакі, гл. Сабачыя

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

саба́чы, -ая, -ае.

1. гл. сабака.

2. Вельмі цяжкі, нязносны, а таксама (пра мароз, холад) незвычайна моцны ў сваім праяўленні (разм.).

Сабачая доля.

С. холад.

3. перан. Адданы, паслужлівы, пакорны (разм.).

Сабачыя вочы.

Сабачая пакорнасць начальству.

4. Састаўная частка некаторых батанічных і заалагічных назваў.

Сабачая мята.

С. клешч.

◊

Ушыцца ў сабачую скуру (разм.) — страціць сумленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пасле́дак, ‑дка, м.

Разм.

1. Самае меншае па ўзросту, апошняе дзіця ў сям’і.

2. толькі мн. (пасле́дкі, ‑аў). Рэшткі, астаткі чаго‑н. Нас самавольна земскі карае, Душыць, саджае ў адседкі, Крыўдзіць ураднік, поп абірае, Воласць з нас цягне паследкі. Купала. // перан. Зневаж. Падонкі. [Барушка:] — Ведаем мы такіх абаронцаў народных, і самі з вусамі... Паследкі сабачыя!.. Карпаў.

•••

На (самы) паследак — у апошнюю чаргу; на самы канец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)